فقدان سرمایه گذاری در سنگ آهن و چالش صنایع فولادی
- سهم قابل توجهی از ذخایرسنگ آهن در ایران قرار دارد
- اکتشاف و استخراج پائین در صنایع معدنی به دلیل ضعف سرمایه‌گذاری
- کارعمده‌ای برای سرمایه‌گذاری در اکتشاف نشده است
- کار بر روی معادن عمقی سنگ آهن اصلا آغاز نشده است
- ظرفیت احیای صنایع فولادی در سوریه پس از خروج از بحران
- استخراج سالانه ۱۰۰ میلیون تن سنگ آهن در کشور
- سرمایه‌گذاری قابل توجه در حوزه فرآوری سنگ آهن
- ایران دارنده 3 و نیم میلیاردتن ذخایر سنگ آهن است
- فعالیت واحدهای فولادی در ظرفیتی پایین‌تر از ظرفیت اسمی
- نیاز به سرمایه‌گذاری در اکتشاف ذخایر جدید سنگ آهن
سنگ آهن و فولاد دو کالای وابسته به هم هستند که زمینه‌ساز تحولات صنعتی و مدرن در جهان شده‌اند و فولاد به عنوان یکی از مواد اولیه مهم برای ایجاد زیرساخت‌های صنعتی، نقشی شاخص در موفقیت برنامه‌های جهانی مانند دیجیتالی شدن و صنعتی‌شدن بسیاری از کشورها دارد. در ایران با وجود پیشرفت‌های قابل توجه این صنعت با چالشی به نام تامین پایدار مواد اولیه مواجه است و آنگونه که مهدی کرباسیان، یک مدیر سابق ایمیدرو( سازمان نوسازی و توسعه صنایع معدنی ) به خبرنگار آهن آنلاین می‌گوید باوجود ذخایر بالای سنگ آهن این صنعت به دلیل عدم سرمایه‌گذاری‌های مناسب با کمبود جدی سنگ آهن در سال‌های اتی مواجه است و اکتشافات تاکنون در معادن سطحی انجام شده و کار در معادن عمقی حتی برای یک معدن کلید نخورده است.
سهم قابل توجهی از ذخایرسنگ آهن در ایران قرار دارد
کارشناسان معتقدند ایران جزء کشورهای آینده‌دار در صنعت فولادسازی است، چراکه سهم قابل‌توجهی از ذخایر سنگ آهن در ایران قرار گرفته و صنعت فولادسازی آن نیز در حال رونق گرفتن است بنابراین انتظار می‌رود با سرمایه‌گذاری‌های مناسب وضعیت تولید سنگ آهن و فولاد در سال‌های آینده افزایش یابد و روزهای بهتری نیز پیش‌رو باشند در غیراینصورت تامین پایدار سنگ آهن به‌عنوان ماده‌ای اصلی برای صنایع فولادی به چالشی مهم برای این صنعت بدل خواهد شد.
اکتشاف و استخراج پائین در صنایع معدنی به دلیل ضعف سرمایه‌گذاری
مهدی کرباسیان، مدیرعامل سابق سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار آهن آنلاین درباره دغدغه تامین مواد اولیه برای صنایع فولادی عنوان کرد: «ضعف سرمایه‌گذاری مهمترین عاملی است که موجب شده است تا اکتشاف و استخراج در صنایع معدنی پائین باشد.البته این ضعف محدود به صنایع معدنی نیست و نرخ سرمایه‌گذاری در کشور نزدیک به صفر شده است.»
کارعمده‌ای برای سرمایه‌گذاری در اکتشاف نشده است
وی افزود: «در ده سال گذشته سرمایه‌گذاری در مقابل استهلاک شاید در برخی از قسمت‌ها منفی بوده است و اگرچه در حوزه معدن به ویژه در بخش ماده معدنی مورد نیاز برای صنایع فولادی ظرفیت و ذخایر مناسبی از منابع استخراج‌نشده وجود دارد که نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان است اما کار عمده‌ای انجام نشده است.»
کار بر روی معادن عمقی سنگ آهن اصلا آغاز نشده است
کرباسیان با اشاره به اینکه ذخایرعمده استخراج‌نشده قطعی از سنگ آهن در کشور وجود دارد، گفت: «در حوزه استخراج تنها بر روی معادن روباز فعالیت شده که البته هنوز هم کامل نیست و کار بر روی معادن عمقی که اصلا آغاز نشده است بنابراین به نظر می‌رسد تنها راه رفع این نگرانی‌ها سرمایه‌گذاری روی استخراج است.»
ظرفیت احیای صنایع فولادی در سوریه پس از خروج از بحران
وی درباره ناآرامی‌های سوریه و فرصتی که پس از خروج از وضعیت کنونی برای احیای صنایع فولادی در این کشور وجود دارد، عنوان کرد: «ایران کشوری صاحب صنعت است و ذخایر معدنی نیز برای تولید فولاد در اختیار دارد، ضمن آنکه انرژی ارزان نیز در کشور ما در اختیار است و می‌توان با توجه به این ظرفیت‌ها که برای کشور مزیت نسبی محسوب می‌شود هم فولاد تولید و صادر کرد و هم در ساخت صنایع فولادی به کشوری مانند سوریه پس از گذار از بحران کنونی کمک کرد و به نوعی این کمک صادرات خدمات فنی و مهندسی محسوب خواهد شد.»
مدیرعامل سابق سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران خاطرنشان کرد: «جمیع مزیت‌هایی که در ایران برای تولید فولاد وجود دارد در دنیا تنها در اختیار چند کشور است و این فرصتی برای ایران است تا سطح تولید خود را افزایش دهد و در کشورهای مختلفی این امکان وجود دارد که بتوان صنایع معدنی را ایجاد یا احیا کرد اما این شرایط منوط به آن است که سرمایه‌گذاری های انجام‌شده به کشور برگردد و این نگرانی در مورد سوریه وجود دارد که منابع به کشور برگشت داده نشود.»
وی با اشاره به هدفگذاری‌های انجام‌شده برای تولید فولاد گفت: «تولید از هدفگذاری‌های انجام شده عقب مانده است که یکی از دلایل آن تحریم و عدم سرمایه‌گذاری مناسب بوده است. این صنعت قابلیت بالایی برای تامین نیازهای داخلی و صادرات دارد و با توجه به مزیت‌هایی که ما در تولید فولاد داریم باید به آن توجه کنیم.»
استخراج سالانه ۱۰۰ میلیون تن سنگ آهن در کشور
محسن محمدخانی، مدیرکل دفتر کانه‌آرایی و فرآوری مواد معدنی سازمان زمین‌شناسی به تازه‌گی در اظهارنظری اعلام کرده است که سالانه حدود ۱۰۰ میلیون تن سنگ آهن در کشور استخراج می‌شود در حالی که ظرفیت فرآوری ۱۶۰ میلیون تن کانسنگ آهن در کشور وجود دارد.
سرمایه‌گذاری قابل توجه در حوزه فرآوری سنگ آهن
محمدخانی، گفت: «در حال حاضر سرمایه‌گذاری در واحدهای فرآوری سنگ‌آهن بیش از نیاز فعلی صورت گرفته اما در تأمین خوراک این واحدها دچار مشکل هستیم بنابراین در صنعت آهن آلات سرمایه‌گذاری باید روی اکتشاف ذخایر جدید متمرکز شود.»
ایران دارنده 3 و نیم میلیاردتن ذخایر سنگ آهن است
وی، با بیان اینکه بر اساس اطلاعات موجود اکتشافی ذخایر سنگ آهن ایران در حدود ۳ و نیم میلیارد تن است، اظهار کرد: «۱۰ درصد این ذخایر را ذخایر هماتیتی تشکیل می‌دهد و در افق ۱۴۰۴ کشور قرار بود ظرفیت تولید فولاد به ۵۵ میلیون تن برسد که در حال حاضر ۳۳ میلیون تن آن محقق شده است.»
فعالیت واحدهای فولادی در ظرفیتی پایین‌تر از ظرفیت اسمی
مدیرکل دفتر کانه‌آرایی و فرآوری مواد معدنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور تاکید کرد: «در حال حاضر واحدهای فرآوری سنگ‌آهن در ظرفیتی پایین‌تر از ظرفیت اسمی خود فعالیت می‌کنند و تولیدات معادن سنگ‌آهن برای تأمین خوراک آنها کافی نیست.»
وی عنوان کرد: «سالانه حدود ۱۰۰ میلیون تن سنگ‌آهن استخراج می‌شود، در حالی که صنایع فرآوری ظرفیت فرآوری ۱۶۰ میلیون تن کانسنگ آهن را دارند که با همین روند استخراج ذخایر فعلی چند سال بعد به اتمام خواهد رسید.»
نیاز به سرمایه‌گذاری در اکتشاف ذخایر جدید سنگ آهن
وی افزود: «در صورتی که ظرفیت تولید برای تأمین نیاز واحدهای فرآوری افزایش یابد و ضریب دسترسی واحدهای فرآوری به ماده معدنی را نیز در نظر بگیریم این زمان ۱۰ تا ۱۵ سال خواهد بود بنابراین نیازمند سرمایه‌گذاری در اکتشاف ذخایر جدید سنگ آهن هستیم.»
