ورق پلی کربنات چیست؛ انواع و کاربردهای آن

ورق پلی کربنات یکی از انواع ورق مورد استفاده در صنعت ساخت‌وساز است. این ورق به دلیل مقاومت بالا در برابر کشش و خمش و همین‌طور، نشکن بودن محبوبیت زیادی نزد مهندسان و ساختمان‌سازان دارد. اصولا، پلی کربنات (Polycarbonate) به‌عنوان یک ماده پلاستیکی دارای وزن کمی است؛ اما درعین‌حال، مقاومت بالایی در برابر ضربه از خود نشان می‌دهد. این خصوصیات ارزنده باعث استفاده گسترده از این نوع ورق‌ها در انواع سازه فلزی شده است. به‌عبارتی، با استفاده از این ورق می‌توان استقامت بنا را تقویت کرد، بدون آن‌که وزن‌اش افزایش یابد. در ادامه مطلب، با سایر مشخصات ورق پلی کربنات و کاربردهای آن آشنا خواهید شد.

پلی کربنات چیست؟

پلی کربنات، نوعی پلاستیک مهندسی شفاف و بسیار مقاوم است که به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد خود در صنایع مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده در دسته ترموپلاستیک‌ها قرار می‌گیرد و با داشتن مقاومت ضربه‌ای بالا، وزن سبک و عبوردهی مناسب نور، به‌عنوان جایگزین شیشه در بسیاری از کاربردها استفاده می‌شود. پلی کربنات علاوه بر شفافیت بالا، در برابر تغییرات دما، اشعه UV خورشید و فشار مکانیکی نیز مقاومت چشمگیری دارد. به‌همین‌دلیل در تولید سقف‌های نورگیر، گلخانه‌ها، تجهیزات صنعتی، عینک ایمنی و حتی صنایع خودروسازی و ساختمانی کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است.
از دیگر مزایای پلی کربنات می‌توان به قابلیت شکل‌دهی آسان، طول عمر بالا و صرفه‌جویی در هزینه‌ها نسبت به شیشه اشاره کرد. این ویژگی‌ها باعث شده پلی کربنات به یکی از محبوب‌ترین مصالح ساختمانی و صنعتی در بازار جهانی تبدیل شود. علاوه‌براین، امکان تنظیم میزان عبور نور از ۳۵ تا ۸۲ درصد را فراهم می‌کنند و از نظر هماهنگی با سایر آهن آلات، گزینه‌ای ایده‌آل برای طراحی‌های مدرن محسوب می‌شوند.

ورق پلی کربنات چیست؟

ورق پلی کربنات یک نوع ورق مقاوم و نشکن از پلیمرهای ترموپلاستیک است که به دلیل ویژگی‌های خاص خود در صنایع مختلف به‌ویژه در ساخت‌وساز کاربرد گسترده‌ای دارد. این ورق‌ها از انعطاف‌پذیری بالا و مقاومت بسیار زیاد در برابر کشش و خمش برخوردارند که آن‌ها را به گزینه‌ای عالی برای استفاده در ساخت سقف‌های نورگیر، نمای ساختمان‌ها و گلخانه‌ها تبدیل می‌کند.

یکی از ویژگی‌های برجسته ورق‌های پلی کربنات، عایق حرارتی بودن آن‌ها است که به حفظ دمای مناسب در ساختمان‌ها کمک کرده و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، ورق‌های پلی کربنات به دلیل داشتن خاصیت خاموش‌کنندگی، در برابر آتش‌سوزی مقاوم هستند و مانع از گسترش آتش می‌شوند. این ورق‌ها در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف تولید می‌شوند که این امر به طراحان و معماران این امکان را می‌دهد تا پروژه‌های خود را با زیبایی بیشتری اجرا کنند.

ویژگی و مشخصات پلی کربنات

مهم‌ترین مشخصات این نوع پلیمر مربوط به شفافیت، وزن سبک، مقاومت بالا و نشکن بودن آن می‌شود. در ادامه سایر ویژگی‌های پلی کربنات قید شده است:

• عدم جذب رطوبت زیاد
• مقاوم در برابر ضربه و مواد شیمیایی
• برخورداری از قابلیت سایه‌پذیری و عبور نور متغیر
• ممانعت از هدر رفت انرژی به دلیل عایق حرارتی بودن
• مقاومت عالی در برابر اشعه فرابنفش و عدم تغییر رنگ و شفافیت بر اثر تابش نورخورشید

انواع پلی کربنات

ورق پلی کربنات ازنظر جداره به انواع تک جداره و چند جداره تقسیم می‌شود. ورق چند جداره نیز دسته‌بندی مختص به خود را دارد؛ این ورق شامل گروه‌های دو جداره و سه جداره می‌شود. پلی کربنات تک جداره هم در انواع صاف، مشجر یا موج‌دار (کاروگیت) موجود است. ضمن اینکه مدل‌های تک جداره در ضخامت‌های ۲ الی ۱۰ میلی‌متر و ورق‌های دو جداره هم تحت ضخامت ۴ الی ۲۰ میلی‌متر تولید و عرضه می‌شوند‌. مدل دیگری از انواع ورق وجود دارد که آن را با نام طلق کریستال می‌شناسند. این مدل در ضخامت 1.8 الی 3 میلی‌متر تولید می‌شود و اغلب طرحدار و رنگی است. به‌این‌ترتیب، ورق‌های مدل پلی کربنات سبک‌ها و ضخامت‌های متنوعی دارند.

کاربردهای پلی کربنات

پلی کربنات به‌دلیل برخورداری از ویژگی‌های مثبتی همچون شفافیت، مقاومت بالا و وزن سبک در بسیاری از صنایع مهم و حیاتی امروزی مورداستفاده قرار می‌گیرد. البته این ویژگی‌ها باتوجه‌به نوع این محصول و ترکیب شیمیایی آن ممکن است کمی تفاوت داشته باشد. درهرحال، مهم‌ترین کاربردهای انواع پلی کربنات به شرح زیر است:

• استفاده در صنعت بسته‌بندی جهت ساخت بسته‌های آب
• استفاده در صنعت الکترونیکی جهت ساخت سوکت و پوشش لامپ
• استفاده در صنعت پزشکی جهت ساخت لنزهای عینک و مسکن دیالیز
• استفاده در صنعت ساخت‌وساز جهت ساخت سقف ورزشگاه‌ها، نورگیرها و تابلوها
• استفاده در صنعت خودروسازی جهت ساخت چراغ‌های جلو، روشنایی داخلی، رادیاتور، سپر و...

روش تولید پلی کربنات

پلی کربنات با روش‌های مختلفی تولید می‌شود که از آن‌ها می‌توان به قالب‌گیری تزریقی، ترموفرمینگ، قالب‌گیری بادی، اکستروژن و... اشاره کرد. در بین این موارد، استفاده از روش اکستروژن جهت تولید این نوع ورق‌ها رایج‌تر است. در این روش، رزین خام وارد دستگاه اکسترودر می‌شود و سپس، آن را تا دمای موردنیاز ذوب می‌کنند. مواد پلی کربنات بعد از ذوب شدن به قالب‌های مسطح با ابعاد و ضخامت‌های مختلف هدایت می‌شوند تا درنهایت، به فرم موردنظر برسند. در جریان تولید نیز می‌توان فرآیندهای مختلفی نظیر ایجاد بافت، افزودن رنگ، تنظیم براقیت و مواردی از این قبیل را انجام داد.

نحوه نصب ورق پلی کربنات

نصب ورق پلی کربنات به موقعیت استفاده از آن بستگی دارد؛ به‌همین‌دلیل، در اینجا به مراحل عمومی نصب آن اشاره کرده‌ایم. درابتدا، سطح محل نصب ورق باید صاف و تمیز شود؛ تمام آلودگی‌ها و ناخالصی‌های موجود بر روی سطح را پاک کنید. همچنین، قبل از شروع باید نسبت به برش ورق‌ها اقدام کرد تا با محل نصب تناسب داشته باشند؛ این کار را با ابزارهای مناسب و دقت زیاد انجام دهید. سپس، ورق‌ها را بر روی سطح قرار داده و توسط پیچ و مهره‌های مقاوم ثابت کنید؛ برای این منظور، می‌توانید از چسب‌های مناسب نیز استفاده نمایید.

بعد از تعبیه ورق به سراغ پوشش‌دهی لبه‌ها و اتصالات بروید تا مانع از نفوذ هوا یا آب به منافذ آن شوید. ضمن اینکه گاهی نیاز به بکارگیری از پروفیل‌ها و لوله‌های مخصوص جهت تثبیت و پایداری بیشتر ورق‌ها می‌شود. در پایان، از اتصال محکم تمام نقاط آن اطمینان حاصل کنید. نکته آخر اینکه نصب ورق‌های پلی کربنات بایستی توسط نیروهای خبره و باتجربه انجام بگیرد تا خطاهای احتمالی به حداقل برسد.

مزایا و معایب پلی کربنات

پلی کربنات مانند سایر پلیمرهای ترموپلاستیک دارای مزایا و معایب مختص به‌خود است که ابتدا به محاسن آن می‌پردازیم. این پلیمر به گونه‌ای طراحی شده است که انعطاف‌پذیری و استقامت بالایی دارد. قدرت این نوع پلیمر، ۲۰۰ برابر از شیشه و 30 برابر از اکریلیک بیشتر است؛ گرچه شیشه را راحت‌تر می‌توان قالب‌گیری و استفاده کرد. مزیت بعدی، بالا بودن مقاومت شیمیایی آن است که این قابلیت مانع از آسیب جدی به سطح پلی کربنات می‌شود. بعلاوه این محصول کاملا بهداشتی است و آن را خیلی راحت می‌توان ضدعفونی کرد؛ به‌همین‌جهت، از این پلیمر در صنایع غذایی و پزشکی استفاده می‌کنند.

حال نوبت به بررسی معایب پلی‌کربنات رسیده است. در زمان استفاده از این نوع ورق، فضای زیر آن بیش‌ازحد معمول گرم می‌شود. علاوه‌براین، ورق‌ها با‌وجود اینکه دچار حریق نمی‌شوند؛ اما بسیار دودزا هستند. همچنین، احتمال ایجاد خش در سطح ورق وجود دارد؛ از‌این‌رو، باید در نگهداری از آن کوشید. به‌این‌ترتیب، استفاده از پلی کربنات با مزایا و معایبی همراه است و مصرف‌کنندگان در زمان بکارگیری آن بایستی به این موارد توجه داشته باشند.

اصول مهم در نگهداری از ورق پلی کربنات

در اینجا با اصول نگهداری از ورق پلی کربنات آشنا خواهید شد. شناخت این قواعد و رعایت آن‌ها به افزایش دوام و عمر مفید ورق‌ها کمک می‌کند. در ادامه به این نکات و قواعد مهم اشاره شده است:

• قرار دادن ورق‌ها در محیطی خشک و خنک
• پرهیز از قرار دادن ورق‌ها در فضاهای مرطوب
• پاکسازی سطح ورق‌ها با دستمال نرم همراه با آب یا مایع ظرفشویی
• پرهیز از قرار دادن ورق پلی‌کربنات در دمای بالا و نور مستقیم خورشید
• ممانعت از تماس پلی‌کربنات با مواد شیمیایی قوی نظیر الکل و اسیدهای مختلف

عوامل موثر بر قیمت ورق پلی کربنات

عوامل زیادی قیمت ورق پلی کربنات را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نوع، میزان شفافیت، ابعاد، ضخامت، وزن و رنگ‌اش اشاره کرد. ضمنا، ورق‌هایی که ناخالصی کمتری دارند، شفاف‌تر هستند؛ این مدل از ورق‌ها با قیمت بالاتری به فروش می‌رسند. هزینه مواد اولیه و شرایط حاکم بر بازار نیز بر نرخ نهایی آن تاثیر می‌گذارند. علاوه‌براین، برند و کشور سازنده هم تا حد زیادی تعیین‌کننده محدوده قیمتی این نوع ورق‌ها هستند. درمجموع، ورق‌های تولید برندهای اروپایی کیفیت بهتری نسبت به برندهای ایرانی و چینی دارند؛ به‌همین‌دلیل، با بهای بیشتری عرضه می‌شوند. به‌این‌ترتیب، در زمان خرید ورق پلی کربنات به مشخصات فنی و برند تولیدکننده آن توجه داشته باشید.

ویژگی‌ها و کاربردهای ورق پلی کربنات در صنعت ساخت‌وساز

ورق پلی کربنات به‌عنوان یکی از پلیمرهای ترموپلاستیک جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساخت‌وساز دارد. این ورق دارای ویژگی‌های ارزنده‌ای نظیر شفافیت، مقاومت بالا، انعطاف‌پذیری مطلوب و نشکن بودن است. بعلاوه این محصولات عایق حرارتی هستند و باعث صرفه‌جویی قابل‌توجه در مصرف انرژی می‌شوند. همچنین، این ورق ازنظر طول، عرض و ضخامت تنوع زیادی دارد و قابل سفارش در مدل‌ها و رنگ‌های مختلف است. ازطرفی، افراد فعال در صنعت ساخت‌وساز جهت مقاو‌م‌سازی و زیباسازی پروژه‌های خود از این ورق‌های پلیمری استفاده می‌کنند؛ این ورق‌ها عمدتا در ساخت سقف‌ها و نورگیرها مورداستفاده قرار می‌گیرند. قیمت ورق پلی کربنات نیز براساس خصوصیات فنی و شیمیایی آن تعیین می‌شود.