محدودیت‌های انرژی صنعت فولاد و آهن آلات را چگونه می‌بلعند؟
به گزارش آهن‌آنلاین؛ صنعت فولاد به عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی، همواره با چالش‌های مختلفی مواجه بوده است. در سال‌های اخیر، بحران انرژی و محدودیت‌های آن به مشکلات این صنعت افزوده است. در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی ایران متافو نیز این موضوع از مهمترین مباحثی بوده که مدیران، فعالین، کارشناسان صنعت در رابطه با آن اظهاراتی را مطرح کرده اند. به همین دلیل بررسی این موضوع از دیدگاه‌های مختلف، تصویری جامع از تأثیرات این بحران بر کیفیت محصولات، تولید و بازار آهن آلات ارائه می‌دهد.
کاهش تولید و ناترازی‌های انرژی
بحران انرژی، به ویژه در فصول اوج مصرف، تولید فولاد را تحت تأثیر قرار داده است. محدودیت‌های برق در فصل گرم سال باعث کاهش ۵ درصدی تولید محصولات فولادی شده است، در حالی‌که صنعت فولاد کشور ظرفیت افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی تولید را دارد. آمارها نشان می‌دهند که حتی در شرایط کنونی، صنعت فولاد تنها با سهمی ۵ درصدی از مصرف گاز و ۸ درصدی از مصرف برق کشور، درگیر ناترازی‌های انرژی است!
هرچند فولادی‌ها ۷۰ درصد برق مصرفی خود را تولید می‌کنند، اما الزام به عرضه این برق در شبکه سراسری، آسیب‌پذیری آنها را در مواجهه با قطعی برق افزایش داده است. در نتیجه، بخش فولاد با محدودیت ۶۰ درصدی مواجه شده که نه تنها به تولید داخلی آسیب می‌زند، بلکه صادرات محصولات فولادی را نیز تحت فشار قرار داده است. این موضوع بر بازار آزاد داخلی آهن آلات نیز تاثیر بسزا و مستقیمی دارد.
برای نمونه با بررسی بازار مقاطع مختلف تخت و غیرتخت فولادی به رکود و بعضا نوسانات هیجانی پی خواهیم برد. بازار میلگرد در روز گذشته غالبا سمت و سویی صعودی به خود گرفته بود و شاهد رشد قیمتی ۰،۳ الی ۲ درصدی در محصولات شرکت‌هایی همچون میلگرد میانه، ظفربناب، امیرکبیر، جهان فولاد سیرجان، راد همدان، کاوه، ابرکوه، تکمیه داش و کوثر اهواز بوده‌ایم. این محصول در سایزهای ۲۰ الی ۲۸ شرکت میلگرد کاشان با رشد نزدیک به ۲ درصدی به ۲۸ هزار و ۶۴۰ تومان به ازای هر کیلوگرم رسیده است.
کیفیت قربانی بحران انرژی
محدودیت‌های انرژی تنها به کاهش تولید محدود نشده، بلکه بر کیفیت محصولات فولادی نیز تأثیر گذاشته است. برخی کارخانه‌ها به تولید محصولات باکیفیت شهرت دارند، در نتیجه محدودیت‌های تولید و افزایش هزینه‌ها، کیفیت کالاهای خود را کاهش داده‌اند. به طور مثال، میلگردهایی که باید استاندارد A3 را داشته باشند، در آزمایش‌ها به سطح A2 تنزل پیدا کرده‌اند. این امر، اعتماد خریداران را کاهش داده و چالش‌هایی در تأمین نیازهای بازار به وجود آورده است.
پیچیدگی‌های بازار و قیمت‌های متغیر
یکی دیگر از پیامدهای بحران انرژی، ایجاد نوسانات شدید در بازار آهن‌آلات است. کارخانه‌ها برای جبران هزینه‌های ناشی از محدودیت‌ها، به پیش‌فروش محصولات با قیمت‌های متغیر روی آورده‌اند. این پیش‌فروش‌ها، نه تنها باعث افزایش قیمت‌ها شده، بلکه فرآیند خرید را برای مصرف‌کنندگان دشوار کرده است. به طور مثال، برخی از کارخانه های تولید کننده فولاد برای فروش محصولات، شرط دریافت تاییدیه‌های محضری را اعمال کرده‌اند که به پیچیدگی‌های بیشتر در بازار منجر شده است.
فرصت تا تهدید زنجیره صادرات
صادرات فولاد که می‌تواند فرصتی برای رشد اقتصادی باشد، تحت تأثیر محدودیت‌های انرژی کاهش یافته است. به جای افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی صادرات، با کاهش ۲ درصدی مواجه بوده‌ایم! این افت، نتیجه کاهش تولید و ناتوانی در پاسخ‌گویی به نیازهای بازارهای خارجی است. محدودیت‌های انرژی، نه تنها بازار داخلی، بلکه رقابت‌پذیری در بازارهای بین‌المللی را نیز تضعیف کرده است.
ضرورت سیاست‌های اصلاحی بیش از پیش محسوس است!
برای خروج از این بحران، اتخاذ سیاست‌های اصلاحی ضروری به نظر می‌رسد. تعدیل نرخ حامل‌های انرژی، به ویژه برق و گاز، می‌تواند به کاهش مصرف و افزایش تولید کمک کند. همچنین، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و بهینه‌سازی فرآیندها می‌تواند به بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید منجر شود.
صنعت فولاد با همه چالش‌های موجود، ظرفیت‌های بالقوه زیادی برای رشد دارد. اما رفع محدودیت‌های انرژی و اصلاح سیاست‌ها، شرط اصلی تحقق این ظرفیت‌هاست. در غیر این صورت، تداوم بحران، نه تنها صنعت فولاد، بلکه کل اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
