تیک‌تاک صادرات فولاد پیش از تحریم‌ها
به گزارش آهن آنلاین- آنطور که پیش‌بینی می‌شود، با روی کار آمدن ترامپ میتوان انتظار وضع تحریم‌های جدید علیه ایران را داشت و در این زمینه نمی‌توان از امکان بسته شدن بازار جهانی فولاد غافل ماند. از آنجاکه تا بر سرکار آمدن ترامپ حدود دوماه فرصت باقی است، این زمان فرصتی طلایی برای افزایش صادرات زنجیره فولاد است چراکه با توجه به تحریم‌های اقتصادی جدیدی که ممکن است دونالدترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا علیه ایران اعمال کند، دسترسی کشورمان به بازارهای جهانی فولاد محدودتر خواهد شد.
در این بین، باید توجه داشت که محدودیت دسترسی به بازارهای جهانی می‌تواند منجر به افزایش فشار بر بازارهای داخلی شده و از این رو، نرخ ارز و سیاست‌های دولتی در تعیین قیمت آهن آلات و فولاد و تقاضای آن در داخل، بر این صنعت بزرگ تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
کارشناسان توصیه می‌کنند که بهتر است از فرصت‌های باقی‌مانده بهترین استفاده را کرده و دولت همه تمهیدات لازم برای توسعه زنجیره فولاد و فلزات اساسی را فراهم کند، زیرا تا محدود شدن بازارهای جهانی زمان چندانی باقی نمانده و در این چند ماه باید با جدیت صادات محصولات فولادی را دنبال کنیم.
20 ژانویه زمانی است که برای روی کار آمدن ترامپ اعلام شده است و تا آن زمان حدود دو ماه زمان در اختیار داریم. فارغ از سیاست‌هایی که ممکن است او در رابطه با تحریم علیه ایران اعمال کند، به خوبی میتوان از این زمان برای توسعه صادرات بهره برد، البته این در حالی است که اکنون توجه چندانی در دولت به این موضوع وجود ندارد.
محدودیت‌های صادراتی فولاد ایران در 8 مال اول سال
در 8 ماه ابتدایی سال با وجود عوارض صادراتی زنجیره فولاد که از سال گذشته وضع شده بود، با مسئله الزام بازگشت کل ارز صادراتی به کشور و فروش آن به قیمت نیما مواجه بودیم که همین موضوع به طور مستقیم بر زنجیره فولاد اثرگذار بود. اما اخیرا طبق اعلام بانک مرکزی، این بخشنامه اصلاح شده است و صادرکنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را به نرخ توافقی در بازار مبادله کنند.
در سال 2018 پس از اعلام ترامپ مبنی بر خروج از برجام، بلافاصله دو دوره تحریم علیه ایران اعلام شد که صنعت فولاد نیز از جمله تحریم‌های اساسی آن زمان در آگوست 2018 و نوامبر 2018 بود. همزمان با این تحریم‌ها، صنعت نفت و حمل و نقل دریایی نیز تحریم شد و این موضوع نشاندهنده آن است فولاد یکی از مهم‌ترین عوامل فشار آمریکا علیه ایران است. باید توجه داشت که فولاد یکی از درآمدزاترین منابع صادراتی کشور بوده که چرخه زنجیره آن کارآفرینی قابل توجهی در کشور دارد.
محدودیت درآمد ارزی ایران با روی کار آمدن ترامپ
مشخص است که ترامپ منابع درآمدی ایران را محدودترخواهد کرد و با وجود این مسئله لازمه است که ایران اکنون با جدیت در زمینه صادرات محصولات زنجیره فولاد و فلزات اساسی حضور پیدا کند چراکه میتوان انتظار داشت با روی کار آمدن ترامپ دسترسی ایران به بازارهای فولادی محدودتر شود.
برخی پیش‌بینی می‌کنند که ترامپ سیاست‌هایی ضد توسعه سوخت‌های فسیلی را در پیش گرفته و به دنبال توسعه ماشین‌های الکتریکی و انرژی‌های تجدید پذیر باشد، اما آنطور که مشخص است در دور دوم انتخاب وی به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، اون پیش‌بینی ناپذیرتر است. در این بین فولاد و چرخه زنجیره آن برای همه اهمیت بسیاری دارد و معادن برای کشورها با توجه به آنیده فولاد و ممواد معدنی از اهم موضوعات است.
در این شرایط مهم است که ما بازارهای هدف ایران را به خوبی بشناسیم، همانطور که وزارت خزانه‌داری آمریکا برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران، کارشناسان خبره در اختیار داشته و اکنون نیز قطعا تعداد این افراد بیشتر شده است.
در زمینه فولاد صادرات چندانی به اروپا نداریم
موضوع وجود کارشناسان خبره در آمریکا برای وضع تحریم علیه ایران تا آنجا ادامه یافته که آنها با مهندسی معکوس بسیاری از شرکت‌هایی که از عمان یا کشورهای حاشیه خلیج فارس واردات محصولات فولادی ایران را انجام می‌داده‌اند شناسایی و تحریم کرده‌اند که همین موضوع تا به امروز ادامه داشته و عرضه صادرات فولاد را برای ایران بسیار تنگ کرده است.
بنابراین انتظار می‌رود در دوران ترامپ این موضوع تشدید شود و آمریکا با ردیابی صادرات ایران به کشورهای حاشبه خلیج فارس و خاور دور عرصه را بر ایران تنگ‌تر کند و این یکی از عواملی است که منجر می‌شود خریداران نیز تمایلی به خرید محصولات ایرانی نداشته باشند.
محدودیت‌های وادات میلگرد در عراق نیز می‌تواند با فشار آمریکا انجام شده باشد زیرا این کشور چنین محدودیت‌هایی را برای سایر کشورها وضع نکرد و همین موضوع منجر به آسیب به بسیاری از تولیدکنندگان میلگرد کشور شد. ترکیه نیز، محموله‌های فولادی ایران را با قیمت کم خریداری کرده و با افزایش قیمت و تغییر اسناد به عنوان محصول خود به سایر کشورها صادر می‌کند و همین موضوع منجر می‌شود که کشور ما عملا هیچ منافعی از صادرات فولاد نبرد. در ادامه نیز احتمالا کشورهایی که محموله‌های صادراتی ایران را دریافت می‌کنند تحت فشار آمریکار قرار می‌گیرند تا واردات محصولات ایرانی را محدود کنند.
چشم‌انداز فولاد ایران
بازار فولاد کشور به شدت تحت تاثیر عوامل داخلی و بین‌المللی خواهد بود و با توجه به تحریم‌های جدید اقتصادی که احتمال می‌رود ترامپ علیه ایران اعمال کند، قطعا دسترسی ایران به بازارهای بین‌المللی محدودتر خواهد شد. در این شرایط سیاست‌های داخلی، تعیین قیمت توسط دولت و تقاضای فولاد در داخل نقش قابل توجهی در این صنعت خواهد داشت. در صورتی که شاهد حمایت دولت از پروژه‌های عمرانی و زیرساختی باشیم تقاضای فولاد در داخل بالا خواهد ماند اما در مقابل ممکن است با توجه به فشارهای اقتصادی و محدودیت‌های احتمالی وارد حالت رکود اقتصادی نیز شویم.
در صورتی که با افزایش تحریم‌ها قیمت فولاد نیز افزایش یابد، شاهد افزایش قیمت تمام شده فولاد در کشور خواهیم بود و باید در این شرایط به ایجاد زنجیره تامین مستقل از بازارهای خارجی بیندیشیم که این موضوع نیز چالش‌های اقتصادی و فشارهای هزینه‌ای قابل توجهی به دنبال خواهد داشت.
تنش‌های منطقه‌ای نیز نوسانات قابل توجهی را در بازار فولاد و سایر کالاهای اساسی ایجاد می‌کند، بنابراین با توجه به افزایش تنش‌های سیاسی و امنیتی در منطقه و افزایش هزینه‌های حمل و نقل و تامین مواد اولیه قیمت تمام شده فولاد در این تحت تاثیر است.
کاهش سرماهیه‌گذاری خارجی و محدودیت همکاری‌های تجاری ایران با سایر کشورها نیز از جمله مواردی است که ناشی از افزایش درگیری‌های منطقه‌ای خواهد بود و بر قیمت فولاد نیز اثرگذار است.
