رکود فولاد در چین، آیا بازار ایران آماده مقابله است؟

به گزارش آهن‌آنلاین؛ داو فورچون یکی از بازیگران کلیدی در صنعت فولاد چین است که تحلیل‌های عمیق آن درباره روندهای جهانی و تحولات بازار فولاد و آهن آلات، تأثیر بسزایی بر تصمیم‌گیری‌های فعالان این حوزه دارد. دیدگاه‌های این شرکت به‌ویژه در زمینه صادرات و سیاست‌های اقتصادی چین، تصویری روشن از آینده این صنعت ارائه می‌دهد که در کنفرانس "Middle East Iron & Steel" که این هفته در دبی برگزار شد، یوان ونجیونگ، رئیس این  شرکت چشم‌انداز خود برای بازار فولاد چین در سال ۲۰۲۵ را ارائه کرد. 

وی بیان کرد که تقاضای داخلی فولاد چین امسال کاهش یافته و همزمان صادرات فولاد به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است؛ امری که به یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر بازار جهانی تبدیل شده است. با این حال، تغییر ناگهانی سیاست دولت چین در کاهش بدهی‌ها در این شرایط چالش‌برانگیز نویدبخش به نظر می‌رسد.بر اساس گفته‌های آقای ونجیونگ، تقاضای ظاهری فولاد خام در چین طی ده ماه نخست سال ۲۰۲۴ حدود ۳.۴ درصد کاهش داشته است و با افزایش صادرات بیش از ۲۰ درصدی، کاهش مصرف داخلی ممکن است تا پایان سال به ۵.۵ درصد برسد.

میلگرد ؛ قربانی کاهش تقاضا و افت شدید قیمت‌ها

در این میان، می‌توان گفت که تقاضای محصولات زنجیره فولاد و آهن‌ آلات در کشور به‌طور محسوسی کاهش یافته است. این موضوع از کاهش چشمگیر تقاضا در معاملات بورس کالا و نوسانات قیمتی مقاطع مختلف فولادی به‌وضوح قابل مشاهده است. به‌عنوان مثال، قیمت میلگرد که در آبان‌ماه پس از یک دوره رکود سنگین چندماهه با رشد همراه بود، بخش عمده‌ای از این افزایش را مدیون رشد نرخ ارز است.

 بااین‌حال، در هفته‌های پایانی، این روند صعودی متوقف شد و بازار میلگرد به سمت کاهش قیمت حرکت کرد. برای نمونه، قیمت میلگرد ۱۴ شرکت ذوب‌آهن اصفهان پس از رسیدن به سقف ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان، به ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافت. همچنین، شرکت‌هایی مانند میلگرد میانه با کاهش شدیدتری روبه‌رو بودند؛ به‌طوری‌که هر شاخه ۱۲ متری میلگرد ۱۴ این شرکت در هفته گذشته در حدود ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومان نوسان داشته است.

در  ادامه این کاهش تقاضا منجر به افت ۳ درصدی تولید فولاد در ده ماه اول سال نسبت به سال گذشته شده و تولید به ۸۵۰.۷ میلیون تن رسیده است. وی افزود: (هدف‌گذاری فعلی کاهش انتشار کربن محدودیت زیادی برای تولید فولاد ایجاد نکرده است؛ بنابراین، انتظار می‌رود تولید فولاد چین در سال‌های آینده همچنان بالا و در حدود ۹۰۰ میلیون تا یک میلیارد تن باقی بماند.)

صنعت املاک و مستغلات چین یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر تقاضای فولاد است. در حالی که بسیاری از مردم به سرمایه‌گذاری در خرید خانه به‌ویژه در شهرهای بزرگ علاقه نشان داده‌اند، فروش کلی خانه‌ها به دلیل کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان با افت مواجه شده است. این کاهش در شهرهای درجه سه و چهار، که عموماً بخش عمده ساخت‌وسازها در آن‌ها انجام می‌شود، حتی شدیدتر بوده است. به گفته ونجیونگ، تقاضای بخش املاک ممکن است با سرعت کمتری کاهش یابد، اما رشد زیرساخت‌ها نیز احتمالاً کند خواهد شد و پروژه‌های جدید به دلیل استفاده کمتر از فولاد تأثیر بیشتری خواهند داشت.

با رسیدن تقاضای فولاد چین به اوج خود، انتظار می‌رود مصرف فولاد هر سال حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون تن (معادل ۲ تا ۳ درصد) کاهش یابد. تقاضای ظاهری فولاد در سال ۲۰۲۳، بر اساس داده‌های CISA، به ۹۶۰ میلیون تن رسید که حدود ۲۰ میلیون تن نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش داشت.

در عین حال، از اواخر سپتامبر، مقامات چینی اقدامات حمایتی برای اقتصاد خود معرفی کرده‌اند که مهم‌ترین آن افزایش قابل توجه سقف بدهی برای جایگزینی بدهی‌های نامشهود دولت‌های محلی است. این اقدامات ممکن است به چین کمک کند تا در سال آینده به رشد اقتصادی ۵ درصد دست یابد. هرچند هنوز مشخص نیست این سیاست‌ها چه تأثیری بر تقاضای واقعی فولاد خواهند داشت، اما حداقل می‌توانند روند نزولی بازار را در سال ۲۰۲۵ متوقف کنند. با این وجود، ونجیونگ هشدار داد: (عدم قطعیت بزرگ از جانب ترامپ است. احتمال وضع تعرفه ۱۰ درصدی بر همه واردات و ۶۰ درصدی بر چین وجود دارد. اگر این محدودیت‌ها اعمال نشود، قیمت فولاد به کف خود نزدیک است.)

تحولات در بازار صادرات فولاد چین

آقای ونجیونگ معتقد است که تقاضای مواد فولادی چین در خارج از کشور به اوج خود رسیده است، اما صادرکنندگان سعی خواهند کرد فروش خود را در سال ۲۰۲۵ در سطح نسبتاً بالایی حفظ کنند. بازار خاورمیانه همچنان برای چین اهمیت زیادی دارد و پیش‌بینی می‌شود سهم صادرات فولاد چین به خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ به ۱۸.۸ درصد از کل صادرات برسد که این عدد در بازه ۲۰۱۷-۲۰۲۱ بین ۱۰ تا ۱۲ درصد بود.

اعلام وزارت بازرگانی چین درباره کاهش قیمت‌ها

وزارت بازرگانی چین اعلام کرده است که میانگین قیمت فولاد در بازه زمانی ۱۱ تا ۱۷ نوامبر کاهش اندکی داشته است. در این بازه، قیمت میلگرد، انواع ورق فولادی گرم و سیم مفتول به ترتیب ۱.۰، ۱.۰ و ۰.۹ درصد نسبت به هفته قبل کاهش یافته است. همچنین، قیمت زغال‌سنگ کک‌شو ۰.۸ درصد کاهش یافته، اما قیمت زغال‌سنگ بدون دود و زغال حرارتی به ترتیب ۰.۲ و ۰.۱ درصد افزایش داشته‌اند.

تأثیرات آن بر بازار داخلی چیست؟

تحولات بازار فولاد چین و تغییرات در سیاست‌های صادراتی این کشور، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر صنعت فولاد ایران تأثیر می‌گذارد. کاهش تقاضای داخلی در چین، همراه با افزایش صادرات این کشور، می‌تواند فشار قیمتی بر فولاد ایران ایجاد کند. در شرایطی که فولاد چین با قیمت‌های رقابتی روانه بازارهای منطقه‌ای، ازجمله خاورمیانه می‌شود، شرکت‌های ایرانی ممکن است با چالش‌های جدی در حفظ سهم بازار خود مواجه شوند.

از سوی دیگر، افزایش صادرات فولاد چین به خاورمیانه، احتمالاً منجر به کاهش قیمت‌های جهانی فولاد خواهد شد. این مسئله می‌تواند بر قیمت‌گذاری محصولات فولادی ایران تأثیر گذاشته و توان رقابتی شرکت‌های داخلی را تحت فشار بیشتری قرار دهد.

با این حال، نکته مثبت این است که کاهش تقاضای داخلی در چین و اقدامات این کشور برای تحریک اقتصاد، از جمله افزایش سقف بدهی‌های دولتی، می‌تواند فرصت‌هایی را برای صادرات فولاد ایران به بازارهای کمتر اشباع‌شده فراهم کند. علاوه بر این، اگر تعرفه‌های پیشنهادی ترامپ بر فولاد چین اجرایی شود، فولاد ایران ممکن است در برخی بازارها جایگزین مناسبی برای محصولات چینی شود. به این ترتیب، صنعت فولاد کشور نیازمند سیاست‌گذاری‌های دقیق و واکنش‌های سریع به تحولات جهانی است تا بتواند در این فضای رقابتی، جایگاه خود را حفظ و تقویت کند.