نوسان قیمت میلگرد، زنگ خطر برای بازار مسکن

به گزارش آهن آنلاین - بازار مسکن به عنوان یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی، تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد. یکی از این عوامل کلیدی، قیمت مواد اولیه‌ای مانند میلگرد و تیرآهن است که مستقیم و غیرمستقیم بر هزینه‌های ساخت‌وساز و قیمت نهایی مسکن اثر می‌گذارد. نوسانات قیمت میلگرد، نه تنها بازار مسکن بلکه بسیاری از صنایع مرتبط را نیز درگیر می‌کند و در شرایط اقتصادی حساس کنونی، حتی کوچک‌ترین تغییرات در قیمت این مواد می‌تواند به تلاطم‌های قابل توجهی در بخش‌های مختلف بازار منجر شود.

چالش های پیش روی سازندگان و پیمانکاران در ساخت مسکن

سازندگان و پیمانکاران در حوزه مسکن با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند که به‌طورمستقیم بر روند ساخت‌وساز تأثیر می‌گذارد. یکی از این چالش‌ها، افزایش مداوم قیمت مقاطع فولادی مانند میلگرد است که بخش بزرگی از هزینه‌های ساخت را تشکیل می‌دهد. در کنار این مسئله، نوسانات شدید بازار و بی‌ثباتی در قیمت‌ها، برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت بودجه پروژه‌ها را برای پیمانکاران دشوار کرده است. یکی دیگر از مواردی که سد راه فعالین این حوزه شده، عدم دسترسی کافی و محدودیت در دسترسی به منابع مالی و نقدینگی است که منجر به تأخیر در اجرای پروژه‌ها و در برخی موارد توقف کامل پروژه‌های ساخت‌وساز می‌شود.

عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت میلگرد

پارامترهای گوناگونی بر نوسانات قیمت میلگرد تاثیرگذار است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تغییرات در عرضه و تقاضا، نوسانات ارزی، سیاست‌های تجاری بین‌المللی و رویدادهای جهانی اشاره کرد که در ادامه به اختصار به آن‌ها می‌پردازیم.

• تغییرات در عرضه و تقاضا: یکی از عوامل اصلی نوسانات قیمت میلگرد، تغییرات در عرضه و تقاضا است. اگر بخواهیم به آخرین اخبار مربوط به آن بپردازیم؛ می‌توانیم به کاهش تقاضای داخلی در چین و افزایش موجودی انبارها اشاره کنیم که منجر شده قیمت میلگرد در این کشور کاهش یابد.
• نوسانات ارزی: در خط مقدم این صنعت واردات مواد اولیه قرار دارد که با افزایش نرخ ارز، هزینه واردات مواد اولیه افزایش یافته و در نتیجه قیمت میلگرد نیز افزایش می‌یابد.
• سیاست‌های تجاری بین‌المللی: سیاست‌های تجاری مانند تعرفه‌های وارداتی و صادراتی نیز بر قیمت میلگرد تأثیرگذار است. به‌عنوان مثال، در اواخر سال 2023، مکزیک تعرفه‌های سنگینی بر برخی واردات فولاد چینی اعمال کرد که باعث افزایش قیمت‌ها شد. این موضوع در سال‌های اخیر نیز سد بزرگی برای تاجران و شرکت‌های فولادی تبدیل شده است. بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که با تسهیل تعرفه‌های صادراتی، امکان ارز آوری برای کشور ایجاد خواهد شد. همچنین فروش بهینه و سهم بازار بهتری برای شرکت های تولیدی بوجود خواهد آمد.
• رویدادهای جهانی: عوامل بسیاری همواره بر بازار داخلی و نوسانات بازار های کالایی و مالی تاثیرگذار است، به‌عنوان مثال در ماه جاری و به‌ویژه هفته‌های اخیر، افزایش تنش‌ها میان اسرائیل و ایران تاثیرات مستقیم و بسزایی بر قیمت محصولات و مقاطع مختلف فولادی داشته است .

در ادامه، نمودار قیمت آتی میلگرد را ملاحظه می‌کنید که پس از افزایش قیمت شدید از اوایل اکتبر در روزهای اخیر از تب و تاب آن کاسته شده و به ۵۸۸ دلار رسیده است. 

حکایت بازار تیرآهن و میلگرد از زبان نمودار

در ادامه به بررسی نوسانات قیمت میلگرد و تیرآهن در بازار داخلی پرداخته و با رویکردی تکنیکال، روند قیمتی این مقاطع فولادی را تحلیل می‌کنیم. این تحلیل دیدگاه جامع‌تری در خصوص نقاط سقف و کف قیمتی این محصولات به ما می‌دهد و می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های بهینه‌تر در این بازار کمک کند.

ابتدا به روند تغییرات قیمت میلگرد می‌پردازیم. بازار میلگرد در سه‌ماهه ابتدایی سال جاری وارد روندی نزولی شد؛ اما با نزدیک شدن به فصل تابستان، جانی تازه گرفت و با افزایش تقاضا به تدریج به سمت سقف قیمتی حرکت کرد. در تیرماه، میانگین قیمت میلگرد به ۲۴,۴۰۶ تومان به ازای هر کیلوگرم رسید که بالاترین رقم سال جاری به شمار می‌آید.

در سوی دیگر، بازار تیرآهن مسیری متفاوت را طی کرد. این محصول از ابتدای سال در سراشیبی قیمت قرار گرفت و به کف قیمتی ۲۶,۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم در تیرماه رسید. در ادامه، طی سه‌ماهه دوم سال، قیمت تیرآهن تا سطح ۲۷,۶۸۸ تومان افزایش یافت. بااین‌حال، روند نزولی قیمت تیرآهن ادامه داشت و در نخستین ماه پاییز به ۲۷۷۰۰ تومان کاهش پیدا کرد.

تأثیر نوسانات قیمت میلگرد بر بازار مسکن و پروژه های ساختمانی

می‌توان گفت، هرگونه افزایش در قیمت میلگرد به‌طور مستقیم بر هزینه‌های ساخت‌وساز و در نتیجه بر قیمت نهایی مسکن تأثیر می‌گذارد. درحال‌حاضر، با‌توجه‌به نوسانات شدید قیمت میلگرد، بسیاری از سازندگان مجبور به افزایش قیمت‌ها شده‌اند که این موضوع باعث کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و رکود در بازار مسکن شده است.

 در نمودار فوق میلگرد سایز 20 ذوب آهن را در سال جاری برای بررسی قیمت میلگرد در بازار داخلی در سه ماهه جاری مدنظر قرار داده‌ایم. این نمودار کمک می‌ کند تا اطلاعات دقیق‌تری از  نوسانات و عملکرد قیمتی میلگرد در ماه های اخیر کسب کنیم تا دیدگاه بهتری از وضعیت فعلی بازار میلگرد داشته باشید.

میلگرد گران‌ تر؛ مسکن دست نیافتنی ‌تر!

بازار مسکن ایران این روزها در مسیری ناهموار و غیرقابل‌پیش‌بینی، پیش می‌رود و افزایش قیمت میلگرد همچون تلنگری جدی بر هزینه‌های ساخت‌وساز تأثیر گذاشته است. میلگرد، به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین محصولات فولادی، نه‌تنها اسکلت و سازه‌های ساختمانی را مقاوم می‌سازد، بلکه به نوعی می‌توان گفت که ضربان قیمت مسکن را نیز در دست دارد. هر بار که قیمت میلگرد افزایش پیدا می‌کند، هزینه‌های ساخت و در نهایت قیمت نهایی مسکن، جهشی ناگزیر را تجربه می‌کند. این افزایش هزینه‌ها، به‌ویژه در بازار مسکنِ کسل‌کننده ایران، جایی که قدرت خرید روزبه‌روز کمتر می‌شود، می‌تواند به تشدید رکود و کاهش دسترسی مردم به خانه‌ای مناسب منجر شود.

 در کلان‌شهرهایی مانند تهران، که پیش‌تر نیز با افزایش سرسام‌آور قیمت مسکن روبه‌رو بوده است، این روند به شکلی جدی‌تری خودنمایی کرده است. براساس گزارش‌های اخیر، رشد قیمت مسکن در پایتخت در پی افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز، و به‌ویژه به‌دلیل افزایش قیمت میلگرد، سرعتی بی‌سابقه گرفته است. درواقع، وقتی قیمت میلگرد بالا می‌رود، توسعه‌دهندگان و سازندگان نیز ناچار به بازنگری در هزینه‌ها و در نهایت افزایش قیمت فروش می‌شوند؛ فشاری که مستقیماً بر دوش خریداران و به‌ویژه اقشار متوسط و پایین جامعه سنگینی می‌کند. این موضوع به‌ویژه در شرایط کنونی اقتصاد ایران، که رکود و تورم در هم‌تنیده شده‌اند، پیامدهای ناخوشایندی به‌همراه دارد و نشان می‌دهد که بازار مسکن تا چه اندازه می‌تواند آسیب‌پذیر و وابسته به نوسانات بازار آهن‌آلات باشد.

راهکارهای پیشنهادی برای کنترل قیمت میلگرد

یکی از راهکارهای مهم برای کنترل  قیمت میلگرد، اتخاذ سیاست‌های دولتی مناسب است. دولت می‌تواند با تنظیم تعرفه‌های گمرکی، ارائه یارانه‌ها به تولیدکنندگان داخلی و حمایت از تولید ملی، به تثبیت قیمت‌ها کمک کند. همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت فولاد می‌تواند هزینه‌ها را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهد.

تجربه کشورهای دیگر در مواجهه با نوسانات قیمت میلگرد می‌تواند آموزنده باشد. به‌عنوان‌مثال، ترکیه با اتخاذ سیاست‌های حمایتی از تولید داخلی و تنظیم واردات، توانسته است تا حد زیادی نوسانات قیمت میلگرد را کنترل کند. همچنین، استفاده از فناوری‌های پیشرفته در تولید فولاد و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید، به کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری کمک کرده است.

 گفتنی است استراتژی‌های دیگری همچون تنوع‌بخشی در تأمین منابع، ایجاد ذخایر استراتژیک، اجرای سیاست‌های مالیاتی و تعرفه‌ای مناسب بسیار اثربخش خواهند بود.

زمانی که از تنوع‌بخشی در تأمین منابع صحبت می‌کنیم، اشاره به استفاده از سیستم‌های مدیریت هوشمند منابع داریم که  به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که بهره‌وری در استفاده از مواد اولیه را افزایش داده و میزان ضایعات را به حداقل برسانند. این فرآیند نه تنها به کاهش هزینه‌های تولید کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تأثیر قابل توجهی در تثبیت قیمت‌ها در بازار داشته باشد. با مدیریت دقیق‌تر و تحلیل داده‌ها در زمان واقعی، تولیدکنندگان قادر خواهند بود تا فرآیندهای تولید را بهینه کرده و با کاهش هدررفت مواد اولیه، به‌طورمستقیم به کاهش هزینه‌ها و کنترل قیمت‌ها در بازار کمک کنند.

ایجاد ذخایر استراتژیک از مواد اولیه مانند میلگرد می‌تواند به تثبیت قیمت‌ها و کاهش تأثیرات نوسانات کمک کند. دولت می‌تواند با ایجاد این ذخایر، در مواقع بحران و نوسانات شدید قیمت، به تنظیم بازار کمک کند.

دولت می‌تواند با اجرای سیاست‌های مالیاتی و تعرفه‌ای مناسب، به کنترل نوسانات قیمت کمک کند. به‌عنوان‌مثال، کاهش تعرفه‌های وارداتی در مواقع افزایش قیمت می‌تواند به تثبیت بازار کمک کند.

نقش تکنولوژی و نوآوری در کاهش تأثیرات نوسانات قیمت میلگرد

تکنولوژی و نوآوری نیز می‌تواند نقش مهمی در کاهش تأثیرات نوسانات قیمت میلگرد بر بازار مسکن داشته باشد. استفاده از تکنولوژی‌های جدید در تولید و مدیریت منابع، می‌تواند به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها کمک کند. برخی از راهکارهای تکنولوژیکی عبارتند از:

• استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته در تولید: استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته در تولید میلگرد و سایر آهن آلات می‌تواند به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها کمک کند. به‌عنوان‌مثال، استفاده از ربات‌ها و اتوماسیون در فرآیند تولید می‌تواند به افزایش سرعت و دقت تولید کمک کند.
• مدیریت هوشمند منابع: استفاده از سیستم‌های مدیریت هوشمند منابع می‌تواند در  بهینه‌سازی استفاده از مواد اولیه و کاهش ضایعات بسیار مفید واقع شود. این موضوع می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و در نتیجه تثبیت قیمت‌ها کمک کند.
• تحلیل داده و پیش‌بینی بازار: استفاده از تحلیل داده و مدل‌های پیش‌بینی بازار می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا بهتر بتوانند نوسانات قیمت را پیش‌بینی کرده و به آن واکنش نشان دهند. این موضوع می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی نوسانات قیمت کمک کند.

عوامل جهانی در این بین چه میزان تاثیر گذار است؟‌

تحریم‌های اقتصادی و روابط بین‌الملل از جمله عوامل کلیدی مؤثر بر قیمت میلگرد هستند. تحریم‌های اقتصادی بر کشورهای تولیدکننده میلگرد، مانند چین و روسیه، می‌تواند منجر به کاهش عرضه جهانی و افزایش قیمت‌ها شود. به‌عنوان‌مثال، تحریم‌های اخیر آمریکا و اتحادیه اروپا بر واردات فولاد از روسیه و چین، به‌طور‌مستقیم بر قیمت میلگرد تأثیر گذاشته و منجر به افزایش قیمت‌ها شده است.

نقش کشورهای بزرگ تولیدکننده میلگرد، مانند ترکیه و اوکراین، در تعیین قیمت‌های جهانی نیز بسیار مهم است. سیاست‌های اقتصادی و تولیدی این کشورها می‌تواند نوسانات قابل توجهی در بازار ایجاد کند. به‌عنوان مثال، تغییرات در تولید و صادرات میلگرد در ترکیه و تصمیمات اقتصادی دولت این کشور بر بازار جهانی تأثیرگذار است.

پروژه های دولتی از مهمترین عوامل تاثیرگذار تقاضای میلگرد !

در بازار داخلی ایران، پروژه‌های ساخت‌وساز دولتی و خصوصی تأثیر مستقیمی بر تقاضای میلگرد دارند. پروژه‌های بزرگ زیرساختی و مسکن مهر از جمله پروژه‌هایی هستند که تقاضای زیادی برای میلگرد ایجاد کرده‌اند. اما نوسانات قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن به‌دلیل تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی داخلی می‌تواند منجر به کاهش تقاضا و رکود در بازار مسکن شود.

اثرات اجتماعی و اقتصادی این نوسانات چیست؟

نوسانات قیمت میلگرد تأثیرات گسترده‌ای بر اشتغال و شرایط اجتماعی دارد. افزایش قیمت میلگرد می‌تواند هزینه‌های ساخت‌وساز را افزایش داده و در نتیجه، پروژه‌های ساختمانی را به تأخیر بیندازد یا حتی متوقف کند. این مسئله به طور مستقیم بر اشتغال در صنعت ساخت‌وساز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به بیکاری بسیاری از کارگران شود.

به‌عنوان‌مثال، در سال‌های اخیر با افزایش قیمت آهن، بسیاری از پروژه‌های ساختمانی در کشور به تعویق افتاده و کارگران ساختمانی با مشکل بیکاری مواجه شده‌اند.

آینده بازار مسکن چه خواهد شد؟

آینده بازار مسکن در ایران به عوامل متعددی وابسته است که هر کدام می‌توانند مسیر این بازار را تغییر دهند. از یک سو، ادامه نوسانات قیمت مقاطع فولادی، به‌ویژه میلگرد، و مشکلات تأمین منابع، فشار زیادی به سازندگان وارد می‌کند که می‌تواند عرضه مسکن را محدود و قیمت‌ها را افزایش دهد. از سوی دیگر، سیاست‌های دولت در حوزه مسکن و تسهیلات بانکی، نقش مهمی در تعیین سمت‌وسوی این بازار دارد. اگر اقدامات مؤثری برای کنترل قیمت مصالح، محصولات فولادی و تأمین مالی پروژه‌ها انجام نشود، احتمال دارد بازار مسکن با رکود بیشتری مواجه شود. در نهایت، با‌توجه‌به شرایط اقتصادی و تورم، پیش‌بینی می‌شود که رشد قیمت مسکن همچنان ادامه داشته باشد و دسترسی به مسکن برای اقشار متوسط و پایین جامعه سخت‌تر شود.