نوسانات قیمت تیرآهن؛ زلزلهای خاموش در پروژههای عمرانی!
به گزارش آهن آنلاین- تیرآهن، بهعنوان یکی از مهمترین آهن آلات ساختمانی، نقشی اساسی در اجرای پروژههای عمرانی دارد. هرگونه نوسان در قیمت این محصول، میتواند تأثیر مستقیمی بر هزینههای اجرایی پروژههای بزرگ و کوچک داشته باشد. در شرایط فعلی، بازار تیرآهن تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی مختلفی دستخوش تغییرات پیوستهای است که بر فرآیند ساختوساز و توسعه زیرساختها نیز تأثیر میگذارد.
چه مواردی سبب نوسانات قیمت تیرآهن در ماه های اخیر شده است؟
تغییرات قیمت جهانی فولاد، نرخ ارز و سیاستهای وارداتی و صادراتی دولتها؛ چند نمونه از عوامل متعددی است که بر قیمت تیرآهن در بازار داخلی تاثیر میگذارد. در ماههای اخیر، نوسانات نرخ ارز و تغییرات در تعرفههای واردات و صادرات محصولات فولادی، باعث شده تا قیمت تیرآهن بهطور غیرمنتظرهای افزایش یابد. علاوه بر این، تحولات ژئوپلیتیکی در منطقه و تحریمهای بینالمللی نیز فشار مضاعفی بر قیمت مواد اولیه و محصولات نهایی وارد کرده است.
در همین راستا، قیمت تیرآهن در برخی از مبادی فروش با رشد ۰،۵ الی ۳،۲ درصدی سمت و سوی صعودی؛ همچون تیرآهن ذوب آهن اصفهان به خود گرفته است. هر شاخه تیرآهن سایز ۱۸ تحویل در بنگاه تهران رشدی ۰،۳ درصدی داشته و به ۶ میلیون و ۲۴۵ هزار تومان افزایش یافته است. این محصول در سایز ۲۴ و ۳۰ با افزایش قیمت بیشتری همراه بوده و جهشهای ۳،۲ درصدی در مقایسه با روز گذشته را به ثبت رسانده است. با این همه، در دیگر مبادی فروش تحرکات قیمتی به نسبت کمتر بوده و روند ملایمتری را شاهد هستیم. به عنوان مثال قیمت تیرآهن بناب در تمامی سایزها بدون تغییر بوده و قیمت هر شاخه تیرآهن این مجموعه در بازه قیمتی ۳ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان برای سایز ۱۴ و قیمت قیمت ۸ میلیون و ۵۴۵ هزار تومانی در سایز ۲۲ را به ثبت رسانده است.
میتوان چنین بیان داشت که افزایش قیمت تیرآهن در شرایطی که تقاضای داخلی برای ساختوساز و پروژههای عمرانی همچنان بالا است، میتواند بر توازن عرضه و تقاضا تأثیر بگذارد و منجر به کاهش اجرای پروژههای کوچک شود. این در حالی است که در پروژههای بزرگتر، بهدلیل توان مالی بیشتر و امکان تأمین اعتبارات، این اثرات تا حدی کمتر احساس میشود.
تأثیر نوسانات قیمت بر پروژههای بزرگ عمرانی
پروژههای بزرگ عمرانی همچون ساخت پلها، مجتمعهای مسکونی بزرگ، سدسازی و زیرساختهای حملونقل به مقادیر زیادی تیرآهن و دیگر محصولات فولادی نیاز دارند. هرگونه نوسان در قیمت این مواد میتواند به افزایش هزینههای ساخت منجر شود و این افزایش هزینهها، برنامهریزی مالی و زمانی پروژهها را دچار چالش میکند. علاوهبراین، تغییرات قیمت میتواند بر روند پیشرفت پروژه نیز اثر بگذارد. در مواردی که نوسانات قیمت باعث افزایش شدید هزینهها شود، کارفرمایان ممکن است اجرای بخشی از پروژه را به تعویق بیندازند یا آن را در چند فاز زمانی جداگانه اجرا کنند. این مسئله میتواند موجب تأخیر در زمانبندی کل پروژه شود و در نهایت به افزایش هزینههای کل، از جمله هزینههای نیروی انسانی و ماشینآلات بیانجامد.
پروژه های کوچک عمرانی چطور دستخوش تغییرات می شوند؟
پروژههای کوچک، نظیر ساختوسازهای شخصی، ویلاها و ساختمانهای مسکونی کوچک، وابستگی بیشتری به قیمتهای روز بازار آهن دارند. در این نوع پروژهها، افزایش قیمت تیرآهن میتواند منجر به کاهش توان مالی پیمانکاران و صاحبان پروژهها شود. در چنین شرایطی، بسیاری از پروژههای کوچک یا متوقف میشوند یا با کیفیت پایینتری به اجرا درمیآیند. بهعنوان مثال، برخی از سازندگان ممکن است بهدلیل عدم توانایی در تأمین تیرآهن با کیفیت بالا، به استفاده از محصولات درجه پایینتر روی آورند که این مسئله میتواند تأثیر مستقیمی بر استحکام و ایمنی ساختمانها داشته باشد. همچنین، در پروژههای کوچک بهدلیل اینکه توان مالی و بودجه محدودی برای تأمین مصالح وجود دارد، تغییرات قیمت میتواند کل پروژه را به حالت تعلیق درآورد. این در حالی است که تأخیر در تکمیل پروژهها بهخصوص در فصول سرد سال، میتواند باعث افزایش هزینههای اجرایی و کاهش بهرهوری نیروهای کار شود.
تأثیر نوسانات بر زنجیره تأمین مصالح و تجهیزات
زنجیره تأمین مصالح ساختمانی، از جمله تیرآهن، شامل مراحل مختلفی از تولید، توزیع و تأمین در بازارهای محلی است. هرگونه نوسان قیمت تیرآهن میتواند بهطور مستقیم بر توانایی پیمانکاران در تهیه و ذخیرهسازی این مصالح تأثیر بگذارد. بهویژه در پروژههای بزرگ، تأخیر در تأمین تیرآهن میتواند باعث توقف کل پروژه و ایجاد هزینههای اضافی بهصورت اجاره ماشینآلات یا خواب سرمایه شود. در پروژههای کوچک، نوسانات قیمت باعث میشود تا پیمانکاران نتوانند بهدرستی قیمتگذاری کرده و قراردادهای ثابت با کارفرما داشته باشند. این امر موجب کاهش اعتماد میان کارفرما و پیمانکار و در نهایت کاهش سرمایهگذاریهای جدید در بخش ساختوساز میشود.
راهکار برای مدیریت نوسانات قیمت در پروژههای عمرانی چیست؟
یکی از راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با نوسانات قیمت، استفاده از قراردادهای آتی و پیشخرید مصالح ساختمانی است. این نوع قراردادها میتوانند ریسک ناشی از نوسانات قیمت را کاهش دهند و اطمینان بیشتری به پروژهها ببخشند. همچنین، انعقاد قراردادهای بلندمدت با تأمینکنندگان اصلی، میتواند باعث ثبات بیشتری در تأمین مصالح ساختمانی شود. علاوه بر این، استفاده از تکنولوژیهای نوین و سیستمهای مدیریت ساخت پیشرفته میتواند به پیمانکاران در برنامهریزی دقیقتر و کنترل بهتر هزینهها کمک کند. این تکنولوژیها با شبیهسازی و مدیریت اطلاعات پروژه، امکان ارزیابی دقیقتری از نیازهای مصالح را فراهم میسازند و از اتلاف منابع جلوگیری میکنند.