ضربه سیاست‌های غیرکارشناسانه بر صنعت فولاد و بازار آهن آلات
به گزارش آهن آنلاین - در هفته‌های اخیر بازار فولاد ایران تحت تأثیر شرایط رکودی قرار گرفته بود. با این حال، در نهایت قیمت آهن آلات تغییر مسیر داده و برخی از محصولات زنجیره آهن و فولاد با افزایش قیمت مواجه شدند. این رشد عمدتاً به‌دلیل افزایش نرخ دلار در پی رخدادهای سیاسی منطقه‌ای در روزهای گذشته بوده است. این مسئله باعث شد که در آغاز هفته سوم مردادماه، بازارها با شرایط ملتهب‌تری شروع به کار کنند.
در حالی که عوامل کلان متعددی همچون ناترازی انرژی و عدم توازن عرضه و تقاضا بر بازار فشار آورده‌اند، تغییر چندانی در این عوامل ایجاد نشده و همچنان سایه سنگین آن‌ها بر پیکره بازار آهن آلات باقی مانده است. این موارد شامل مشکلاتی مانند قطع مکرر برق، نوسانات نرخ ارز و طلا و همچنین قوانین سختگیرانه دولتی در حوزه صادرات است که همه به وخامت اوضاع افزوده‌اند.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حمایت لازم از فولادسازان صورت نمی‌گیرد. در شرایطی که بازار داخلی به دلیل عدم وجود تقاضای کافی با مازاد عرضه مواجه است، وضع قوانین سختگیرانه برای صادرات نیز مزید بر علت شده و مشکلات را افزایش داده است. به عنوان مثال، اعمال عوارض صادراتی و الزام به عرضه ارز صادراتی در سامانه نیما، مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان به وجود آورده است. این قوانین با هدف جلوگیری از خام‌فروشی به تصویب رسیده‌اند، اما در شرایط فعلی بازار داخلی که قادر به جذب محصولات تولیدی نیست، صادرات امری ضروری به نظر می‌رسد.
فولاد ایران در تنگنای سیاست‌های صادراتی و نوسانات ارزی
نوسانات سیاسی نیز از دیگر عواملی هستند که بر بازار فولاد تاثیرگذار بوده‌اند. به عنوان مثال، با ترور شهید اسماعیل هنیه و رشد نرخ ارز، جو سیاسی بر بازار فولاد سایه انداخته و شرایط را پیچیده‌تر کرده است. این نوسانات سیاسی نه تنها باعث افزایش قیمت ارز شده بلکه عدم اطمینان در بازار را نیز تشدید کرده است.
در این شرایط، بسیاری از واحدهای تولیدی به دلیل عدم وجود منابع مالی کافی و مشکلات ناشی از سیاست‌های اقتصادی، با کاهش تولید مواجه شده‌اند. این کاهش تولید نه تنها بر عرضه محصولات در بازار داخلی تأثیر گذاشته، بلکه توان رقابت این واحدها در بازارهای خارجی را نیز کاهش داده است. در نتیجه، ظرفیت صادراتی کشور نیز کاهش یافته و این امر باعث شده که بسیاری از تولیدکنندگان نتوانند محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی عرضه کنند.
بنابراین، لازم است که سیاست‌گذاران اقتصادی با در نظر گرفتن شرایط خاص بازار فولاد و مشکلات واحدهای تولیدی، تصمیمات کارشناسانه‌تری اتخاذ کنند. از جمله این تصمیمات می‌تواند حمایت از صادرات با کاهش عوارض و تسهیل شرایط عرضه ارز صادراتی باشد. همچنین، بهبود زیرساخت‌های انرژی و ارائه تسهیلات مالی به واحدهای تولیدی نیز می‌تواند به کاهش مشکلات این صنعت کمک کند.
بازگشت فولاد ایران به مسیر رشد یا افت بیشتر؟
در نهایت، بهبود شرایط بازار آهن و فولاد نیازمند یک نگاه جامع به تمام عوامل تأثیرگذار است. سیاست‌های اقتصادی باید به‌گونه‌ای تدوین شوند که بتوانند در کوتاه‌مدت و بلندمدت به بهبود شرایط کمک کنند. تنها با اتخاذ سیاست‌های کارشناسانه و همگرا با نیازهای بازار است که می‌توان امید به بهبود شرایط داشت.
علاوه بر سیاست‌گذاری مناسب، به مسئله آموزش و پژوهش نیز باید توجه شود. یکی از کلیدهای موفقیت در هر صنعت، سرمایه‌گذاری در منابع انسانی است. بهبود کیفیت نیروی کار از طریق آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، تحصیلات دانشگاهی مرتبط و توسعه مهارت‌های مدیریتی می‌تواند بهره‌وری و کارآیی صنعت فولاد را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. همکاری میان دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و صنایع فولادی می‌تواند زمینه‌ساز توسعه فناوری‌های نوین و به‌روز رسانی تکنیک‌های تولید باشد.
قیمت تیرآهن در برخی از مبادی فروش همچون (تیرآهن ذوب آهن) با رشد 0.5 الی 4.5 درصدی همراه بوده قیمت هر شاخه تیرآهن 18 به قیمت 6 میلیون و 227 تومان رسیده است. هرچند این دامنه نوسان برای تیرآهن ماهان برابر با 4 میلیون و545 هزار تومان به ثبت رسیده است.
قیمت میلگرد فایکو با رشد 3.5 درصدی در انواع سایزهای 10 الی 32، بیشترین افزایش نرخ را در روز گذشته حاصل کرده است که هر کیلوگرم میلگرد آجدار این شرکت در سایز 14 و 16 با قیمت 26 هزار و 820 تومان مورد معامله قرار گرفته است.
در گروه مقاطع تخت نیز هر رول ورق سیاه 3 فولاد مبارک، سایز 1500 با رشد 727 تومانی معادل 2.1 درصد؛ تحویل درب کارخانه با قیمت 35هزار و 180تومان به فروش رسیده است.
توسعه صنایع پایین‌دستی و اشتغال‌زایی در بخش فولاد
در نهایت، لازم است که سیاست‌های اقتصادی و صنعتی به گونه‌ای تدوین شوند که به جای تمرکز بر کوتاه‌مدت، به توسعه پایدار و بلندمدت کشور کمک کنند. این امر می‌تواند با حمایت از تحقیق و توسعه، تقویت نیروی انسانی ماهر و آموزش‌دیده و همچنین ترویج فرهنگ کارآفرینی در بخش‌های مختلف اقتصادی تحقق یابد. با اتخاذ این رویکرد، نه تنها مشکلات فعلی صنعت فولاد و بازار آهن آلات قابل حل خواهد بود، بلکه زمینه‌های رشد و توسعه اقتصادی کشور نیز فراهم می‌شود.
