لوله گوشتدار چیست؛ روش تولید، کاربرد و مزایا

لوله‌های فولادی که وزن و ضخامت بیشتری در مقایسه با دیگر لوله‌ها دارند، تحت عنوان لوله گوشتدار یا ضخیم بار در بازار عرضه می‌شوند. این لوله‌ها دیواره‌های بسیار مستحکمی دارند و قادر به تحمل فشارهای سنگین هستند که این قابلیت، منجر به استفاده از آن‌ها در موقعیت‌های ویژه شده است. درواقع، چنانچه لوله‌های معمولی در یک محیط توانایی تحمل فشار بالا را نداشته باشند، بایستی به سراغ این مدل لوله فولادی رفت. به‌علاوه لوله‌های گوشتی یا گوشتدار فاقد درز هستند و در دسته لوله‌ مانیسمان قرار می‌گیرند. در ادامه مطلب، اطلاعات بیشتری درباره لوله مانیسمان گوشتدار صنعتی آورده شده است.

روش تولید لوله گوشتدار

همان‌طور که اشاره شد، لوله گوشتدار یک مدل لوله مانیسمان فاقد درز است؛ از‌این‌رو، روش تولید آن به لوله‌های مانیسمان شباهت دارد. در مرحله اول تولید لوله گوشتی، شمش فولادی را در کوره قرار می‌دهند تا حرارت ببیند و نهایتا، با کمک سمبه سوراخی یکنواخت در طول آن ایجاد می‌کنند. سپس، ناصافی‌های موجود را رفع کرده و سمبه را از لوله بیرون می‌آورند. در مرحله آخر، پس از اینکه لوله‌ها سرد شدند، آن‌ها را در طول‌های مختلف برش می‌زنند. همچنین، ضایعات باقی‌مانده در داخل لوله با اسیدشویی و تمیزکاری از بین برده می‌شوند. جهت براق شدن لوله‌ها نیز از روغن‌کاری و پولیش‌کاری بهره می‌گیرند.

ویژگی های لوله گوشتی مانیسمان صنعتی

وزن و ضخامت بالا را از مهم‌ترین ویژگی‌های لوله گوشتی مانیسمان صنعتی می‌دانند که این خصوصیات باعث استفاده از آن در شرایط محیطی سخت شده است. در ادامه به سایر ویژگی‌های لوله مانیسمان گوشتدار اشاره کرده‌ایم:

•   شکل‌پذیری مطلوب
• دقت ابعادی مناسب
• پرداخت‌های ریز سطح
• عمر و ماندگاری طولانی
• قابلیت تحمل فشارهای مضاعف
• مقاومت بالا در برابر سایش
•  مقاومت عالی در برابر گرما و سرما
• سازگار با محیط‌های دارای آب‌وهوای نامساعد
•  قابلیت تراش، ماشین‌کاری و تبدیل به چرخ‌دنده
•  مقاوم در برابر عوامل محیطی مختلف مانند خوردگی

استاندارد لوله گوشتدار چیست؟

از استانداردهای معتبر لوله گوشتدار می‌توان به DIN، ASTM، API، ANSI، GB و JIS اشاره کرد. این استانداردهای بین‌المللی در تولید انواع لوله مانیسمان ازجمله این لوله به‌کار گرفته می‌شوند. لازم به ذکر است، برای لوله‌های فولادی حدود 12000 استاندارد در جهان تعریف شده است که 100 استاندارد آن مرتبط با لوله‌های مانیسمان، درزدار و... هستند. علاوه بر این، جهت شناخت آلیاژ سازنده لوله‌های فولادی در ایران از استاندارد ASTM بهره می‌گیرند. این استاندارد متعلق به انجمن آمریکایی در بخش آزمایش و مواد است که اعتبار بالایی در دنیا دارد و ضوابط آن توسط بسیاری از تولیدکنندگان داخلی و خارجی رعایت می‌شود.

عناصر تشکیل دهنده لوله گوشتدار چیست؟

مهم‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده لوله گوشتدار شامل نیکل، کروم، مولیبدن و منگنز می‌شود؛ هریک از این عناصر خاصیت منحصربه‌فردی را به لوله اضافه می‌کنند. وجود نیکل در ترکیب لوله‌های گوشتی باعث بهبود مقاومت آن‌ها می‌شود و درکل، میزان سختی‌شان را افزایش می‌دهد. کروم نیز باعث افزایش مقاومت لوله‌ها در برابر خوردگی می‌شود و به عبارتی، تحمل آن‌ها در دماها و فشارهای بالا را بهبود می‌بخشد. مولیبدن نیز به‌عنوان یکی دیگر از عناصر موجود در لوله‌های گوشتدار به درصد سختی آن‌ها می‌افزاید. منگنز نیز مانند مولیبدن سختی لوله را افزایش می‌دهد. از سایر عناصر تشکیل‌دهنده می‌توان به تیتانیوم، وانادیم، سیلیکون، تنگستن و کبالت اشاره کرد. این عناصر مانند سایرین باعث محافظت از لوله‌ها در برابر عوامل مخرب می‌شوند.

انواع ضخامت لوله گوشتدار چیست؟

معمولا ضخامت لوله گوشتدار بین 2 الی 80 میلی‌متر است که رایج‌ترین آن مربوط به سایزهای 25، 30، 35، 38، 40 و 70 میلی‌متری می‌شود. به‌طورکلی، ضخامت یکی از مهم‌ترین مشخصات لوله‌های گوشتی است که حتی در زمان نام بردن نیز از آن استفاده می‌کنند. برای نمونه لوله گوشتدار 25 میل، نامی است که برای لوله‌های 20 میلی‌متری استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است، قطر داخلی و قطر خارجی لوله‌های گوشتی نیز ‌مانند ضخامت، اهمیت زیادی دارند؛ این لوله‌ها اغلب در قطر داخلی 80 میلی‌متری و قطر خارجی 220 میلی‌متری تولید می‌شوند. درکل، ضخامت لوله‌های مانیسمان گوشتدار متنوع است و مصرف‌کنندگان گزینه‌های زیادی را در زمان انتخاب پیش‌روی خود دارند.

عوامل موثر در قیمت لوله گوشتدار

عوامل مختلفی بر قیمت لوله گوشتدار تاثیر می‌گذارند؛ این عوامل شامل هزینه مواد اولیه مانند فولاد، مشخصات فنی همچون وزن و ضخامت لوله، نرخ ارز و فلزات جهانی، میزان عرضه و تقاضا، شرایط کلی بازار و... می‌شود. به‌این‌ترتیب، قیمت لوله فولادی گوشتدار برمبنای این موارد تغییر می‌کند. علاوه بر این، شرکت و برند تولیدکننده و مرکز عرضه هم تاثیر قابل‌توجهی بر قیمت لوله‌های گوشتی می‌گذارند. ضمنا، قیمت لوله‌های فولادی گوشتدار به صورت روزانه اعلام می‌شود و آخرین تغییرات آن به اطلاع مصرف‌کنندگان و معامله‌گران می‌رسد. با کسب اطلاع درباره قیمت روز لوله فولادی گوشتدار، بهتر می‌توان متوجه زمان مناسب خرید آن شد.

تولیدکنندگان لوله گوشتدار در ایران

چندین کارخانه در داخل کشور در زمینه تولید لوله‌های فولادی گوشتدار به فعالیت می‌پردازند. این کارخانه‌های فولادی برای تولید باکیفیت لوله‌های گوشتی از تکنولوژی‌های روز بهره می‌گیرند و محصولات آن‌ها تمام مولفه‌های استاندارد جهانی را دارند. در ادامه اسامی کارخانه‌های تولیدکننده لوله گوشتدار آورده شده است:

•  کارخانه فولاد سمنان
•  کارخانه فولادسازی اهواز
• کارخانه لوله و پروفیل سپنتا

کاربردهای لوله گوشتدار

لوله‌های فولادی گوشتدار به دلیل داشتن ضخامت بالا در حوزه‌های مهم صنعتی به‌کار گرفته می‌شوند. ضمنا، موارد مصرف آن‌ها بسیار متنوع و گسترده است؛ از به‌کارگیری به عنوان لوله‌های فشار قوی گرفته تا استفاده در سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک کاربرد دارند. در ادامه با سایر کاربردهای لوله گوشتدار آشنا خواهید شد:

•  استفاده در صنعت برق و آبیاری
• استفاده در صنایع نفت، پتروشیمی و شیمیایی
• تولید قطعات اصلی در صنعت خودروسازی مانند لوله‌های اگزوز
• استفاده در ساخت‌وسازهای شهری از ساخت پل‌ها و جاده‌ها گرفته تا پروژه‌های عمرانی مختلف

مزایا و معایب استفاده از لوله های گوشتدار

لوله‌های فولادی گوشتدار را می‌توان در شرایط جوی مختلف به‌کار گرفت که این قابلیت یکی از مزایای مهم آن‌ها محسوب می‌شود. البته احتمال آسیب دیدن دیواره بیرونی لوله به علت تماس با عواملی همچون رطوبت وجود دارد؛ اما ضخامت زیاد آن منجر به کند شدن راه‌یابی مایعات داخلی به خارج می‌شود. از سایر مزایای بارز لوله‌های گوشتی می‌توان به مقاومت عالی آن‌ها در برابر سایش و خوردگی اشاره کرد که این مشخصه باعث افزایش عمرشان شده است.

البته این لوله‌های فولادی ضخیم و مقاوم دارای معایبی نیز هستند که یکی از آن‌ها مربوط به نحوه اتصالشان می‌شود. اتصال لوله‌های گوشتدار کار تقریبا مشکلی است و درکل، قابلیت جوشکاری با شیوه‌های رایج را ندارند. برای اتصال آن‌ها باید به سراغ جوشکاری حرفه‌ای رفت. ازطرف‌دیگر، جابه‌جایی لوله‌ها به دلیل وزن زیاد آن‌ها تا حدودی سخت است. به‌طورکلی، مزایای لوله‌های فولادی گوشتدار، بیش از معایبشان است؛ به همین جهت، محبوبیت زیادی نزد عموم مصرف‌کنندگان دارند.

لوله گوشتدار پیشرو در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

لوله‌های فولادی گوشتدار ازجمله اتصالاتی هستند که با ضخامت و مقاومت بالای خود می‌توانند امنیت پروژه را تضمین کنند. درواقع، این لوله‌های ضخیم فولادی با توجه به مشخصات فنی و عمومی که دارند، گزینه مناسبی برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی محسوب می‌شوند. همچنین، محدودیتی در محیط استفاده از لوله‌های ضخیم گوشتی وجود ندارد و آن‌ها را می‌توان در هر موقعیت جغرافیایی به‌کار گرفت. همه این موارد، باعث محبوبیت لوله‌های مانیسمان گوشتدار در بین صنعتگران شده است. ضمنا، این لوله‌ها توسط تولیدکنندگان ایرانی طبق استانداردهای معتبر بین‌المللی تولید می‌شوند و کمبودی در این زمینه در بازار فولاد کشور وجود ندارد. به‌طورکلی، لوله‌های فولادی گوشتدار تولید ایران بسیار باکیفیت هستند و با قیمت مناسبی هم عرضه می‌شوند