ضوابط کاشت میلگرد در بتن چیست؟

کاشت میلگرد در بتن، یکی از جدیدترین و مهم‌ترین تحولات در حوزه ساخت و سازهای سازه‌های بتنی و ساختمان‌هاست. کاشت میلگرد در بتن برای مقاوم سازی و تقویت ساختمان و سازه‌های بتنی بسیار لازم و ضروری است. با استفاده از روش‌های مختلف کاشت میلگرد، می‌توان اجزا و سازه‌های فولادی را به سازه‌های بتنی متصل کرد. اتصال برقرار شده بین این دو المان باید بتواند نیروهای وارد شونده به هردوی آن‌ها را تحمل کند. 
در کل، روش کاشت میلگرد در بتن، بسیار اقتصادی و کاربردی است و به دلیل این که امکان اصلاح نواقص و ایجاد تغییرات در نقشه‌های اجرایی و طرح‌های مقاوم سازی سازه‌ها را فراهم می‌کند، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این میان نباید فراموش کرد که دانش کافی برای کاشت میلگرد در بتن، امری بسیار مهم است و اگر درست انجام نشود، می‌تواند نتیجه دلخواه را به همراه نداشته باشد. همچنین باید توجه داشته باشید که در اجرای این سیستم، باید مقاومت کششی کل، بیشتر از مقاومت کششی میلگرد باشد. در ادامه به بررسی کامل کاشت میلگرد در بتن خواهیم پرداخت و شما را با جزئیات آن بیشتر همراه می‌کنیم.

کاشت میلگرد در بتن، در واقع برای تقویت سازه، اصلاح ابعاد، ایجاد تغییرات در زمان اجرا و یا اضافه کردن عضو جدید به سازه‌های بتنی استفاده می‌شود. همچنین کاشت میلگرد می‌تواند ظرفیت‌های باربری بتن را تا حد زیادی افزایش دهد. می‌توان این روش را جایگزین روش‌های تخریبی کرد تا در استفاده از منابع انسانی و مالی پروژه صرفه‌جویی شود.

کاشت میلگرد در بتن

میلگرد در ساختمان‌سازی برای بالا بردن مقاومت ساختمان و جبران نیروی کششی بتن در فونداسیون یا پی ساختمان استفاده می‌شود و به آن در این کاربرد آرماتور گفته می‌شود. در کل، به اتصال بتن جدید به قدیم همچنین اتصال سازه به ساختمان کاشت میلگرد می‌گویند. روش دیگری نیز به اسم آرماتور بندی وجود دارد که اگر میلگردها و دیگر محصولات فولادی را در کنار هم قرار دهیم و آن‌ها را از طریق بست فلزی یا جوشکاری سرد به یکدیگر متصل کنیم، اصطلاحا آرماتوربندی انجام دادیم، که بیشتر در ساختمان‌ها مدرن برای افزایش استحکام انجام می‌گیرد.

با آمدن روش‌های متخلف کاشت میلگرد در بتن، بقیه‌ی روش‌های مقاوم‌سازی سازه‌ها و ساختمان‌ها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند. کاشت میلگرد به دلیل داشتن مزایای متعدد نسبت به سایر روش‌های موجود باعث شده است تا مهندسان و متخصصان بدون در نظر گرفتن قیمت میلگرد و حتی فکر به روش‌های دیگر، از این روش استفاده کنند. از مزایای آن می‌توان به تغییر ابعاد فونداسیون‌ها در جداره‌های داخلی و خارجی، کمک به تبدیل فونداسیون‌های منفرد به نواری و نواری به منفرد، گسترش ساختمان به وسیله ایجاد دیوارهای جدید، ثابت کردن تاسیسات مکانیکی در مجتمع‌های بزرگ، ایجاد جان‌پناه‌های یکپارچه در کف بام‌ها، تغییر باربری ساختمان‌ها (مثلا از مسکونی به تجاری) با افزایش تعداد طبقات و توسعه‌ی دیوارهای بتنی قدیمی یا نیمه ساخته شده و تقویت صفحه ستون‌ها اشاره کرد.

قبل از اجرای کاشت میلگرد در بتن باید مقطع مورد نظر توسط کارشناسان بازرسی شود و عوامل اساسی مختلف آن بررسی شود:

• ابعاد مقطع بتنی
• مقاومت فشاری بتن مقطع
• وجود ترک‌ها و یا ریز ترک‌ها در مقطع بتنی
• عملکرد مقطع بتنی از نظر نوع باربری (فشاری یا کششی بودن مقطع)
• موقعیت اجرای کاشت میلگرد (افقی یا عمودی بودن محل کاشت میلگرد)

مراحل کاشت میلگرد در بتن

نحوه اجرای کاشت میلگرد در بتن به قرار زیر است:

1. در جای مشخص، با دستگاه دریل برقی، سوراخ‌کاری انجام می‌گیرد و باید توجه داشت که از قبل قطر و عمق را معین می‌کنند.

2. سوراخ که حفر شد، به وسیله‌ سیستم‌های مکنده یا برس شروع به پاکسازی آن می‌کنند تا هر گونه مواد اضافی و غیریکنواختی از بین برود.

3. در این مرحله ملات مورد نیاز برای اتصال (مثل چسب) را اضافه می‌کنند.

4. در نهایت، آرماتور را نصب می‌کنند و تا 24 ساعت از آن نگهداری می‌کنند.

آیین نامه و جدول عمق کاشت میلگرد در بتن

کاشت میلگرد نیز مانند سایر کارها، دارای ضوابط و اصول خاصی است، که هر شخصی که قصد اجرا و استفاده از آن را دارد باید به آن عمل کند. در این بخش از مقاله، قرار است تا شما را با ضوابط و همچنین جدول عمق کاشت میلگرد آشنا کنیم:
ضوابط آیین نامه‌های طراحی سازه‌های بتنی طی ۱۰۰ سال اخیر، پیوستگی بین بتن و میلگرد را کلید اصلی دستیابی به کارکرد صحیح سازه‌های بتن مسلح دانستند. در واقع بتن مسلح یک کامپوزیت بتن و میلگرد است و عملکرد بهینه‌ی سازه‌های بتن مسلح، نیازمند وجود پیوستگی، بین میلگرد و بتن می‌باشد.

بیشتر بخوانید: بتن مسلح

ضوابط کاشت میلگرد در بتن تابع نتیجه نهایی آزمایش‌ و بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان و متخصصان بر اساس آیین‌نامه‌های مربوط و جداول زیر حاصل این بررسی‌ها و تحقیقات است.

کاشت میلگرد در فونداسیون

یکی دیگر از جاهایی که کاشت میلگرد صورت می‌گیرد، در فونداسیون‌ها است، اما قبل از هر اقدامی جهت کاشت میلگرد در فونداسیون باید با توجه به نوع باربری و در نظر گرفتن تمامی محدودیت‌های مربوط به کاشت میلگرد، سایز میلگرد مورد نظر برای کاشت میلگرد در فونداسیون مشخص شود، سپس عمق کاشت میلگرد نیز محاسبه شده و فرآیند اجرا صورت می‌گیرد.
کاشت میلگرد در فونداسیون به دلایلی مختلفی انجام می‌شود، و معمولا برای اهداف خاصی مثل، رادیه کردن و یکپارچه کردن فونداسیون، افزایش ارتفاع فونداسیون برای باربری بهتر، اصلاح ابعادی فونداسیون، وصل کردن فونداسیون جدید به فونداسیون قبلی و اجرای ستون روی فونداسیون در پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تمامی موارد گفته شده برای کاشت میلگرد در فونداسیون نیاز است، اما بهترین روش باید توسط کارشناس متخصص توصیه شود. زیرا این کار نیازمند دقت بسیار زیاد و محاسبه‌ دقیق است و اگر به درستی انجام نگیرد، می‌تواند سلامت ساختمان را به خطر بیندازد.

بیشتر بخوانید: میلگرد تقویتی چیست؛ نحوه چیدمان آن در تیرچه و فونداسیون

چسب کاشت میلگرد در بتن

چسب کاشت میلگرد یکی از مهم‌ترین وسایل مورد نیاز برای کاشتن میلگرد به شمار می‌رود و باید در انتخاب آن حتما دقت کنید، زیرا که میلگرد شما عملا با این چسب به محل مورد نظر شما متصل می‌شود و باید به گونه‌ای باشد که سال‌های سال بتواند این اتصال را بدون ذره‌ای اختلال برقرار کند.

در ادامه چند ویژگی یک چسب کاشت میلگرد خوب را بیان کردیم:

• توانایی کاشت میلگرد بر روی سطوح عمودی و افقی بتن
• نصب صفحات فلزی بر روی سطوح عمودی (دیوار و سقف)
• پر کردن شکاف‌های موجود در تمامی سطوح
• چسبندگی عالی به انواع سطوح مانند، بتنی، فلزی، سنگ و...
• اجرای سریع و آسان
• بدون شره
• عدم تأثیرپذیری از عوامل جوی و محیطی
• قابل اجرا در محیط‌های مرطوب

چسب‌های کاشت میلگرد از نظر ویژگی‌های شیمیایی، مشخصات مکانیکی و کاربرد، تنوع زیادی دارند. اما به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم و روانه بازار می‌شوند:

• چسب کاشت بولت کپسولی (شیشه‌ای یا پیچشی)
• چسب کاشت میلگرد کارتریجی

کاشت بولت در بتن

مراحل کاشت بولت در بتن کاملا مشابه مراحل کاشت میلگرد در بتن است، با این تفاوت که در این عملیات المان فلزی که در بتن جای‌گذاری می‌شود، متفاوت است. و در اکثر مواقع برای اتصال سازه فلزی به بتنی از این روش استفاده می شود. برای اینکه همه چیز درباره رول بولت را بدانید، میتوانید از مقالات موجود در سایت استفاده کنید.
یکی از مهم‌ترین نکات در کاشت بولت، محاسبه عمق کاشت در بتن است. چنانچه محاسبات دقیقی در این زمینه صورت نگیرد، بولت‌های کاشته شده باعث ایجاد فشار به سازه می‌شوند و مقاومت و دوام سازه را به خطر می‌اندازند. به همین دلیل برای کاهش احتمال وقوع حوادث ناگوار، از نرم‌افزارهای دقیق استفاده می‌شود تا عمق کاشت به درستی محاسبه، و کاشت بولت با ایمنی کامل انجام شود.

دلیل استفاده از روش کاشت بولت، راحتی و مزایای زیاد آن است که در نقشه‌های ساختمانی بسیار استفاده می‌شود.

کاشت بولت در مواردی انجام می‌شود که یک یا چند صفحه فونداسیون از قلم افتاده‌اند، نقشه یک ساختمان تغییر می‌کند و جای ستون‌های فولادی جابه‌جا می‌شود، قبل از اجرا نقشه‌برداری درستی انجام نشده باشد و زمانی که بخواهیم صفحه ستون نصب کنیم. همچنین در مواقعی که در کناره ساختمان قصد اضافه کردن بنا داشته باشیم، برای اجرای تیر اصلی و اضافه بنای طبقات، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر این موارد، کاشت بولت برای برطرف کردن خطاهای اجرایی در ساختمان‌ها و سازه‌های بتنی، نصب تیرهای برق، گاردریل‌های کنار اتوبان و کنار پل‌های بتنی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاشت بولت یک عملیات مهندسی است که نقش مهمی در افزایش مقاومت سازه دارد. اجرای دقیق و اصولی بولت می‌تواند عملکرد سازه را تا حد زیادی بهبود ببخشد و همچنین به یاد داشته باشید که کیفیت و کارکرد نهایی کاشت بولت، ارتباط مستقیمی با نحوه اجرای آن و کیفیت مواد مورد استفاده در آن دارد. استفاده از کاشت بولت در الحاق اجزای جدید سازه نیز یکی از موارد استفاده از این روش است که در آن بولت به عنوان عضو واسطه بین قطعات قرار می‌گیرند. کاشت بولت نیز مانند کاشت میلگرد، نیازمند اجرای فرآیندی حساب شده است و همانطور که گفته شد، نیاز به بررسی با ابزار مناسب و همچنین کارشناسان متخصص دارد. همانطور که در فرآیند کاشت میلگرد، بدون در نظر گرفتن قیمت میلگرد می‌توان سازه‌ی با کیفیت‌تر و مقاوم‌تری داشت، در فرآیند کاشت بولت نیز این موضوع صادق است و قیمت بولت تاثیر زیادی بر کیفیت فرآیند کاشت ندارد.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم تا کاشت میلگرد را از جوانب و زوایای مختلفی بررسی کنیم و همچنین در مورد موارد دیگری مثل نحوه عملکرد آن و شیوه‌ی صحیح اجرای آن سخن گفتیم، کاشت میلگرد در بتن و فونداسیون در سال‌های اخیر، رونق گرفته و رشد خوبی را به همراه داشته است. امیدواریم نکاتی که در این مقاله گفته شد، بتواند در اجرای بهتر این موضوع و همچنین ایمنی و مقاومت بیشتر ساختمان‌ها و سازه‌های گوناگون تاثیرگذار باشد. حتما نظرات و تجربیات خود را در زمینه کاشت میلگرد، با ما درمیان بگذارید.