تحلیل آهن و میلگرد در بورس کالا
طی ماه‌های گذشته قیمت مقاطع فولادی در بورس کالا افزایشی بود، اما با کاهش قیمت ارز طی چند هفته گذشته حجم و قیمت معاملات بورس کالا رو به کاهش رفت. در واقع در پی انتخابات آمریکا قیمت ارز نزولی شد و به طبع آن قیمت ارز نیمایی و نرخ پایه‌ای عرضه در بورس کالا نزولی شد.
وزارت صمت طی جلساتی با تولیدکنندگان فولاد و در نهایت ستاد تنظیم بازار برای تعیین فرمولی که هم منافع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان محصولات را در برداشته باشد، وارد عمل شده و در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۹۹ ساز وکار جدید تعیین قیمت پایه محصولات فولادی در بورس آهن‌آلات تصویب شد. طبق این مصوبه قیمت پایه عرضه شمش فولادی در بورس آهن، برابر ۸۸ درصد قیمت فوب شمش صادراتی ایران در خلیج‌فارس، بر مبنای محاسبه نرخ ارز نیمایی میانگین تعیین شد. همچنین سقف رقابت در معاملات شمش فولادی در بورس کالا به ۱۲ درصد افزایش یافت.
به دلیل افزایش قیمت محصولات فولادی و فاصله گرفتن آن از قیمت‌های بورس آهن آلات، صمت فرمولی را تعیین کرد که هم منافع تولیدکنندگان و هم منافع مصرف‌کنندگان محصولات را پوشش دهد. بر مبنای این فرمول سازوکار جدیدی برای تعیین قیمت پایه محصولات فولادی در بورس آهن آلات تصویب شد.
میانگین قیمت آهن و میلگرد در بورس کالا
طبق مصوبات گذشته، قیمت پایه شمش فولادی، معادل ۸۳ درصد قیمت فوب شمش صادراتی ایران بود. در مورد قیمت میلگرد نیز در جلسه کارگروه تنظیم بازار تصمیم‌گیری شد. بر این اساس، قیمت پایه عرضه میلگرد در بورس آهن آلات، ۱۱ درصد بالاتر از میانگین قیمت هفتگی شمش فولادی تعیین می‌شود و سقف رقابت در معاملات میلگرد نیز ۱۰ درصد تعیین شد.
در مورد قیمت پایه تیرآهن، نبشی و ناودانی نیز بر اساس ۱۴ درصد بالاتر از میانگین قیمت هفتگی شمش در بورس کالا و با سقف رقابت ۱۰ درصدی تصویب شد.
در جلسه کارگروه تنظیم بازار، قیمت پایه ورق گرم در معاملات بورس کالا، ۹۵درصد قیمت جهانی تصویب و سقف رقابت در معاملات ورق گرم نیز پنج درصد مصوب شد. قیمت پایه ورق سرد نیز در معاملات بورس آهن تا اطلاع ثانوی ۲۰ درصد بالاتر از قیمت میانگین کشف‌شده ورق گرم (10 درصد) تحویلی به مشتریان و سقف رقابت در معاملات ورق سرد، پنج درصد خواهد بود.
همچنین قرار بر این شد که تولیدکنندگان محصولات نهایی، در صورتی که شمش یا ماده اولیه خود را از بورس کالا خریده باشند، حداکثر با وقفه‌ای یک ماهه ۶۰ درصد محصول خریداری شده در بورس کالا را عرضه کنند؛ تا امکان خرید مجدد و صادرات را داشته باشند. در صورتی که ساز و کار بورس اصلاح نشود و گپ قیمتی بزرگی که بین قیمت در بورس کالا و قیمت در بازار وجود دارد برطرف نشود احتمالا شاهد ادامه شرایط حال حاضر باشیم.
طی تصمیم جدید کارگروه تنظیم بازار، شرایط عرضه دوباره اسلب در بورس کالا و بازگشت این محصول به این بازار مشخص شد. در پی این مصوبه کف عرضه تکلیفی و سهمیه صادرات در سال ۹۹ مشخص و به ترتیب شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمزگان و فولاد خوزستان موظف شدند ماهانه حداقل ۸۲ هزار، ۷۹ هزار و ۸۷ هزار تن اسلب را به عنوان کف عرضه تکلیفی در بورس عرضه کنند. طی این مصوبه احتمال دارد دسترسی کارخانه‌ها و تولیدکنندگان به اسلب برای نورد گرم و سرد تسهیل شده و در نتیجه آن فاصله قیمتی حدود ۴۰ درصدی که بین قیمت بازار آزاد و بورس وجود دارد برطرف شود.
اگر کنجکاوید که بدانید تغییرات قیمت محصولات فولادی در کوتاه مدت به چه صورت بوده است، بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
همچنین در هفته‌های گذشته شاهد عرضه ریل از طرف ذوب آهن اصفهان در بورس کالا بودیم که این امر می‌تواند قیمت و شرایط عرضه این کالا در بازار را شفاف‌تر کند و راهی باشد برای اینکه پیمانکارها و شرکت‌های حمل و نقل دسترسی آسان‌تری به این کالای استراتژیک داشته باشند.
با کاهش قیمت دلار، قیمت میلگرد در بازار و بورس کالا به یکدیگر نزدیک شده‌اند و در صورتی که نرخ تنزیل دوماهه حدودا هشت درصدی و نرخ مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصدی را به قیمت معاملات بورس اضافه کنیم، به قیمت میلگرد در بازار آزاد می‌رسیم.
طی ماه‌های آینده به دلیل کاهش قیمت دلار و همینطور کاهش در قیمت‌های جهانی شاهد ثبات نسبی و کاهش قیمتها در بورس کالا هستیم؛ مگر آن‌که با افزایش قیمت‌های جهانی، قیمت پایه‌ای عرضه در بورس کالا افزایش و در نتیجه آن، قیمت معاملات افزایش پیدا کند.
از ابتدای سال 1400 تا پایان تیرماه 1400 حدود 1,222,138 تن شمش بلوم در بورس و همچنین حدود 633,540 تن میلگرد و در حدود 270,110 تن تیرآهن معامله شده است. حجم ورق گرم معامله شده نیز حدود 952,550 تن است. روند تغییرات قیمت معاملات محصولات فولادی در سال جاری را در نمودار زیر می‌بینید.
فرآیند ارائه کد بورسی به مشتریان در بورس کالا
مشتریان با مراجعه به کارگزار مدارک مورد نیاز را طبق ضوابط به کارگزار تحویل می‌دهند.
الف- مدارک مورد نیاز جهت صدور کد مشتریان بازار فیزیکی:
مشتریان حقیقی ایرانی:
- اصل فرم درخواست کد حقیقی
- کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه (صفحه توضیحات در صورت لزوم)
- سایر موارد در صورت نیاز به تشخیص کمیته
مشتریان حقوقی ایرانی:
- اصل فرم درخواست کد حقوقی
- کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه مدیر عامل و تمام اعضاء هیات مدیره (صفحه توضیحات در صورت لزوم)
- اساسنامه
- روزنامه رسمی تاسیس و آخرین تغییرات اعضاء هیات مدیره و سایر روزنامه‌های رسمی مهم (تغییر نام و...)
- صورت‌های مالی حسابرسی شده آخرین دوره (در صورت عدم شمول برای حسابرسی، اظهارنامه مالیاتی)
- پروانه بهره‌برداری و سایر مجوزهای فعالیت معتبر
- سایر موارد در صورت نیاز به تشخیص کمیته
مشتریان حقوقی خارجی:
- اصل فرم درخواست کد حقوقی
- کپی برابر اصل شده مدارک شناسایی مدیر عامل و اعضای هیات مدیره (کارت ملی، شناسنامه، گذرنامه معتبر)
- مدارک ثبت شرکت در کشور مبدا به زبان فارسی یا انگلیسی ممهور به مهر تائیدیه کنسولگری ایران در آن کشور
- مدارک مثبت مالی (صورت مالی حسابرسی شده یا مدرک مشابه) به تشخیص بورس
مدارک ثبت شرکت عبارتند از: گواهی تاسیس یا مدرک مشابه، اساسنامه یا مدرک مشابه، مدارک مثبت مشخصات، حدود اختیارات صاحبان امضای مجاز شخص حقوقی، مدارک مربوط به مجوز فعالیت در کشور متبوع که به تائید کنسولگری ایران رسیده باشد.
مدارک پس از برابر اصل شدن و احراز هویت مشتری، توسط کارگزار اسکن گردیده و از طریق اتوماسیون به واحد پذیرش مشتریان بازار فیزیکی ارسال می‌گردد و یک نسخه کامل به صورت فیزیکی نیز به واحد پذیرش مشتری ارائه می‌گردد.
کارگزار با استفاده از ورود اطلاعات در سامانه پذیرش مشتری درخواست صدور کد جدید می‌نماید. مدارک توسط کارشناسان واحد پذیرش مشتری بررسی می‌گردد و با آنچه در سامانه توسط کارگزار درج گردیده مطابقت داده می‌شود. چنانچه اطلاعات خواسته شده در سامانه بدون اشکال وارد شده و با مدارک فیزیکی مطابقت داشته باشد، درخواست کارگزار تایید و کد معاملاتی مشتری صادر می‌گردد.
ب- مدارک مورد نیاز جهت صدور کد مشتریان بازار مشتقه:
مشتری حقیقی:
- اصل فرم درخواست کد با تائیدیه بانک مربوطه و کارگزار
- کپی برابر اصل شده پشت و روی کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه
- فرم معرفی اطلاعات حسابهای بانکی مشتری
- اقرار نامه و بیانیه ریسک معاملات فراردادهای آتی
مشتری حقوقی:
- اصل فرم درخواست کد با تائیدیه بانک مربوطه و کارگزار
- کپی برابر اصل شده پشت و روی کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه مدیر عامل، تمام اعضای هیات مدیره و نماینده شرکت
- فرم مشخصات نماینده
- فرم معرفی اطلاعات حسابهای بانکی مشتری
- اقرار نامه و بیانیه ریسک معاملات فراردادهای آتی
- آخرین تغییرات روزنامه رسمی شرکت که در آن سرمایه ثبتی شرکت درج شده باشد
- اساسنامه
کارگزار کلیه مدارک را پس از اسکن نمودن به کارتابل پذیرش مشتریان قراردادهای آتی ارسال می‌نماید. مدارک پس از بررسی طی سه روز کاری در صورت نداشتن نواقص در سیستم سامانه بازار آتی (سبا) کد مشتری ثبت می‌گردد. پس از ثبت اطلاعات مشتری توسط واحد پذیرش مشتریان در سامانه بازار آتی، مدارک جهت تایید نهایی در واحد مدیریت قراردادهای مشتق کالایی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ در صورت صحت، کد معاملاتی مشتری در سامانه بازار آتی تایید و مشتری می‌تواند در بازار معاملات آتی فعالیت نماید.
فرآیند اجرایی صدور کد برای مشتریان بازار مشتقه
- مراجعه مشتری به کارگزار دارای مجوز فعالیت در بازار موردنظر
- تکمیل فرم‌های مربوطه و ارائه اصل و تصویر مدارک مورد نیاز توسط مشتری
- بررسی مدارک، مطابقت دادن و ممهور نمودن به مهر برابر با اصل توسط کارگزار
- ارسال کلیه اطلاعات مشتری بر اساس ضوابط به بورس کالا به صورت فیزیکی و سیستمی
- بررسی تکمیل بودن مدارک توسط بورس کالا
- تایید هویت اشخاص حقیقی/حقوقی/عمومی با استفاده از سامانه‌های قانونی
- بررسی تکراری نبودن شخصیت در بورس کالا و صدور کد مشتری بصورت غیر عملیاتی
- ارسال اطلاعات به مدیریت توسعه بازار مشتقه جهت فعال‌سازی حساب عملیاتی
- بررسی و تایید حساب در اختیار معرفی شده
- فعال‌سازی کد مشتری توسط مدیریت توسعه بازار مشتقه
- ابلاغ کد توسط کارگزار به مشتری
نکته: جهت صدور کد معاملاتی مشتقه، داشتن کد سهام‌داری در بورس/ فرابورس الزامی است و این کد باید روی فرم درخواست کد یادداشت شود.
شرایط و فرآیند اخذ کد معاملاتی بر خط قراردادهای آتی
شرایط الزامی دارنگان کد معاملاتی قراردادهای آتی جهت معامله از طریق سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی:
- داشتن حداقل سن ۱۸ سال
- داشتن حداقل دیپلم
فرآیند اخذ مجوز دسترسی به سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی
- مراجعه مشتری به کارگزار و تکمیل فرم «درخواست اخذ مجوز دسترسی به سامانه معاملات برخط»، ارائه مدارک هویتی و رونوشت آخرین مدرک تحصیلی
- انجام مصاحبه شفاهی یا آزمون کتبی توسط مدیریت معاملات برخط کارگزاری جهت ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای مشتری
- عقد قرارداد استفاده از خدمات عضو جهت انجام معاملات برخط کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا بین شرکت کارگزاری و مشتری
- صدور نام کاربری و رمز عبور جهت دسترسی به سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی توسط کارگزار برای مشتری
فرآیند اجرایی صدور کد برای مشتریان خارجی
- مراجعه مشتری یا نماینده وی به کارگزار دارای مجوز فعالیت در بازار مورد نظر
- تکمیل فرم‌های مربوطه و ارائه اصل و تصویر مدارک مورد نیاز توسط مشتری
- بررسی مدارک، مطابقت دادن و ممهور نمودن به مهر برابر با اصل توسط کارگزار
- ارسال کلیه اطلاعات مشتری بر اساس ضوابط به بورس کالا به صورت فیزیکی و سیستمی
- بررسی تکمیل بودن مدارک و رویت اصل مجوز فعالیت ممهور به مهر تاییدیه سفارت ایران در کشور مشتری توسط بورس کالا
- اخذ شناسه فراگیر اشخاص خارجی برای مشتری بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط بورس کالا
- صدور کد مشتری توسط بورس و ابلاغ کد توسط کارگزار به مشتری
جمع‌بندی
به طور کلی در این مقاله به نحوه قیمت‌گذاری مقاطع فولادی در بازار آزاد و بورس کالا و همینطور سقف قیمت رقابتی تصویب شده توسط سازمان تنظیم بازار صحبت کردیم؛ همچنین به بررسی روند تغییرات قیمتی مقاطع فولادی پرداختیم. در نهایت هم به بررسی روند کلی مقاطع فولادی در بورس کالا پرداختیم و دیدیم که بعد از یک روند شدیدا افزایشی در این روزها قیمت‌های جهانی به سمت اصلاح حرکت کردند و نرخ دلار هم با یک روند کاهشی در کانال 24 هزار تومان قرار گرفت. با این اتفاق قیمتها دارای یک ثبات نسبی شدند و در برخی مقاطع حتی روند کاهشی نیز بود. شما آینده قیمتها را در بورس کالا چطور می‌بینید؟
تحلیل‌گر: مهران ممقانی
