بیان تورم و رکود به شیوه آهنی
در مورد اصطلاحات اقتصادی چقدر میدانید؟ تورم و رکود چه فرقی دارند؟
قبل از اینکه در مقاله بعدی در مورد مفاهیم تورم منفی و رکود تورمی بدانیم، باید خود این تورم و رکود را به صورت جداگانه توضیح دهیم. با مثال آهن آلات توضیح میدهیم. فرض کنید در جهانی هستیم که تنها سه نفر در آن زندگی میکنند؛ دو خریدار و یک فروشنده! فروشنده دو عدد ورق دارد و آن دو نفر خریدار، هرکدام هزار تومان پول دارند. در این حالت با توجه به تعادل عرضه و تقاضا باید قیمت ورق فولادی هزار تومان باشد.
رکود و تورم
تورم به چه معناست؟
فرض کنید هرکدام از این دو نفر هزار تومان دیگر پول دارند (چاپ پول) حالا آن دو نفر، نفری دو هزار تومان دارند؛ اما فروشنده همچنان دو عدد ورق دارد. هرکدام از این دو نفر با توجه به موجودی خود که دو هزار تومان است قصد دارند که هر دو ورق را برای خود بخرند. اما فروشنده به جای اینکه فقط به یکی از آنها بفروشد، میخواهد به هر دوی آنها محصول خود را بفروشد پس قیمت هر ورق را دو هزار تومان اعلام میکند. شاید فکر کنید فروشنده طمع کار است اما باید گفت که در حقیقت آن دو نفر خریدار طمعکار بودند و سرمایه خود را هدر دادند؛ در این حالت تورم ایجاد میشود.
حال فرض کنید نفر اول با دو هزار تومان پولی که دارد، این تصور را خواهد داشت که نمیتواند همه پول خود را خرج کند؛ (به عنوان مثال هزار تومان آن وام بوده که باید برگرداند، بنابراین نصف ورق را مصرف کرده و با نصف دیگر پروفیل میسازد. یعنی ارزش افزوده تولید کرده که با فروش آن پروفیل به قیمت دو هزار تومان، سه اتفاق میتواند رخ دهد: آن شخص میتواند خیلی راحت هزار تومان وام خود را پس داده و از طرف دیگر قیمت ورق نیز بالا نرفته و میتواند دوباره در این چرخه پروسه را تکرار کند. در این حالت تولید پول باعث ایجاد تورم نشده است.
رکود چیست؟
فرض کنید دو خریدار قبل با موجودی هر کدام هزار تومان، این بار به جای دو ورق، چهار ورق داریم. در این حالت بر اساس تعادل در عرضه و تقاضا قیمت هر ورق ۵۰۰ تومان میشود. که به این حالت رکود گفته میشود. در این صورت فروشنده نه تنها سود نمیکند بلکه متحمل ضرر نیز میشود. پس برای جلوگیری از ضرر، دو عدد از ورقها را پنهان کرده و یا خود مصرف میکند و در این حالت قیمت ورقها همچنان بالا باقی میماند. هرچند منابع زیادی برای این بالا ماندن قیمت اتلاف شده که اصلا مطلوب نیست (شاید مهمترین و غیرانسانیترین کار برای مقابله با رکود و کاهش قیمتها، کاری است که ایالات متحده انجام میدهد؛ یعنی خالی کردن میلیونها تن گندم در اقیانوس برای بالا نگه داشتن قیمت گندم در جهان)!
البته مسئله رکود به همین سادگی نیست و نه تنها تولید بالا بلکه کاهش ارزش پول، افزایش بهره، کاهش قدرت خرید، کاهش اعتماد مردم، تورم منفی فزاینده و عوامل دیگر هم ممکن است باعث رکود شوند.