سپری چیست و انواع آن

سپری که به پروفیل نیز معروف است که شکل آن شبیه T انگلیسی است. پروفیل سپری از مقاطع پر کاربرد در ساختمان سازی است که به دلیل داشتن 3 بال، به «سه پری» نام گرفت. بسیاری از افراد، ممکن است که سپری را با نبشی اشتباه بگیرند، اما این دو مقطع باهم متفاوت هستند. در این مقاله قرار است تا به بررسی کامل سپری بپردازیم و همچنین در مورد کاربردها و انواع آن اطلاعات بیشتری کسب کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

سپری از بال و جان باریک و بلند ساخته می‌شود و به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به حرف T است به پروفیل T نیز معروف است. این محصول صنعتی و ساختمانی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می‌شود؛ حتی در بعضی موارد تیرآهن را از وسط به صورت طولی برش می‌دهند و بدین صورت سپری را تولید می‌کنند.

پروفیل سپری چیست؟

سپری از بال و جان باریک و بلند ساخته می‌شود و به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به حرف T است به پروفیل T نیز معروف است. این محصول صنعتی و ساختمانی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می‌شود؛ حتی در بعضی موارد تیرآهن را از وسط به صورت طولی برش می‌دهند و بدین صورت این مقطع را تولید می‌کنند.سپری به‌دلیل نوع ساختار و مقاومت بالای آن، عمدتا در پروژه‌های ساخت و ساز و صنعتی به‌کار می‌رود. معمولا جنس پروفیل سپری از فلزات مختلفی نظیر: آهن، فولاد، آلومینیوم و گاهی استیل است و در دو نوع فابریک و پرسی تولید می‌شود. در روش فابریک، پروفیل در طی فرآیند نورد به شکل نهایی درمی‌آید؛ در روش پرسی نیز، پروفیل از برش تیرآهن تولید می‌شود.

 اگر در اتصالات قوی و اتصالاتی که ضخامت بالا نیاز دارند، نیاز به سپری باشد، تیرآهن‌های سنگین و هاش را برش می‌دهند تا مقاومت و ضخامت موردنیاز را بتوانند برای سپری مورد نظر ایجاد کنند. از جمله محصولات مهمی که از سپری ساخته می‌شود گاردریل است که برای آشنایی با آن می‌توانید به مقاله گاردریل چیست مراجعه کنید. 

از نکات گفتنی این است که سپری‌ها با ضخامت ۲ میلی‌متر کاربرد بیشتری دارند، اما در بازار از ضخامت ۰/۹ تا ۲/۵ میلی‌متر موجود است. علاوه بر تفاوت در ضخامت، قیمت آن‌ها نیز باهم تفاوت دارد که می‌توانید به قیمت سپری مراجعه کنید و از قیمت انواع مختلف آن مطلع شوید.

 دیواره‌ سپری‌ها، معمولا با لبه‌ آن‌ها هم اندازه هستند و به همین دلیل نمره‌های گوناگونی که برای آنها در نظر گرفته می‌شود برگرفته از اندازه لبه یا دیواره برحسب میلی‌متر است. مثلا اگر ۲۰ میلی‌متر اندازه‌ لبه آن باشد، نمره‌ ۲ می‌شود و اصطلاحا به آن سپری نمره ۲ می‌گویند. علاوه بر این اندازه‌ها، اندازه‌ طول سپری‌ نیز غالبا بین ۶ تا ۱۲ متر است. و طبق استاندارد جهانی باید به صورت لبه گرد و لبه تیز تولید گردند. در ادامه در مورد انواع سپری بیشتر توضیح خواهیم داد.

معرفی انواع سپری

سپری‌ها از جنس آهن، مس، آلومینیوم، برنج و استیل هستند و همانطور که در بالا گفته شد از لحاظ ظاهری به دو صورت تقسیم و تولید می‌شوند. در روش تولید هم به دو دسته‌ی نورد گرم و نورد سرد تقسیم می‌شوند. در روش نورد گرم از دستگاه‌های پیشرفته و و تکامل یافته‌ استفاده می‌کنند و اگر وزن را معیار قرار دهیم، نورد گرم در بین فرآیندهای تولیدی در صدر جدول قرار می‌گیرد. 

این روش در مقایسه با روش نورد سرد متداول‌تر است و در تولید قطعات مرغوب، قیمت سپری در این روش نسبت به روش نورد سرد کمتر است و به دلیل همین صرفه‌ اقتصادی، بیشتر به روش نورد گرم تولید می‌شوند. تولیدهایی که به روش نورد گرم انجام می‌گیرند، به شکل و اندازه‌ استانداردهای متعارف سپری‌ها هستند.
برخی از این استانداردها عبارتند از: DIN EN 10055 ،DIN59051 و DIN1022

• سپری آلومینیومی

از سپری‌های آلومینیومی بیشتر در موارد روکاری، سقف‌های کاذب، حمام‌ها و آشپزخانه‌ها استفاده می‌شود و به دلیل استحکام مناسب و به آسانی تمیز شدن آن، در طراحی فروشگاه‌ها و به طور کلی معماری مدرن نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل سپری آلومینیوم مانند سایر سپری‌ها با دو روش فابریک و پرسی تولید می‌شود که نوع پرس کیفیت کمتری دارد؛ همچنین در دو حالت لبه‌تیز و لبه‌گرد موجود است.

• سپری آهنی

انواع سپری‌های آهنی موجود در بازار مشتمل بر دو نوع است:

• آهنی فابریک
• پروفیل سپری آهنی فابریک، پروفیلی T شکل است که پس از طی مراحل نورد به شکل سپری در می‌آید. ابعاد این پروفیل، دارای عرض و ضخامت بال و جان و همچنین وزن محصول تولید شده، بر طبق استاندارد آلمان یا همان جدول اشتال است. البته خود پروفیل‌ها هم انواع مختلفی دارند که قیمت پروفیل در بازار بر اساس نوع آن مشخص می‌شود.
•  
• آهنی نوردی
• پروفیل سپری آهنی نوردی، پروفیلی با شکل هندسی است و تفاوتش با سپری‌های آهنی فابریک، در وزن کمتر است و در نتیجه مقاومت کمتری نیز دارد و در مواردی استفاده می‌شود که ابعاد اولویت و اهمیت بیشتری داشته باشد. اما دسته‌بندی سپری‌های آهنی به همین ‌جا ختم نمی‌شود و از لحاظ شکل ظاهری مقطع نیز به سه دسته مختلف تقسیم می‌شوند:
•  
• سپری با اضلاع متساوی که عرض و ارتفاع آن‌ها برابر است.
• سپری با اضلاع نامتساوی که درآن‌ها ارتفاع نصف عرض است.
• سپری با ارتفاع زیاد

• پروفیل 507 یا سپری 507

پروفیل 507 که به عنوان پروفیل سپری نیز معروف است در واقع پروفیل با مقطع مربعی از جنس فولاد st37 با ضخامت معمولا 2 میلی‌متر است که در ساخت درب و پنجره کاربرد دارد. از آنجایی‌که این محصول با ورق سیاه تولید شده است، تغییرات قیمت ورق st37 بر نرخ این مقطع اثرگذار است.

ابعاد پروفیل سپری

ضخامت سپری‌ها، معمولا بین 0/9 تا 2/5 میلیمتر است اما در اکثر مواقع از ضخامت 2 میلیمتر آن استفاده می‌شود. به طور کل ابعاد سپری به این شکل است که اگر به طور مثال اندازه لبه آن 100 میلی‌متر باشد به عنوان سپری نمره 10 محسوب می‌شود. و در آخر نیز می‌بایستی به طول این محصول توجه کنیم که به طور معمول بین  6 تا 12 متر است.

کاربرد سپری در صنایع مختلف

سپری از آن دسته مقاطع فولادی است که امروزه به شدت مورد توجه قرار گرفته است و در صنعت ساختمان‌سازی و به طور کلی در صنعت بسیار استفاده می‌شود. اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، در دور و اطرافمان، نمونه‌های زیادی از کاربرد آن‌ها را می‌توانیم بیابیم. با این حال، در ادامه نمونه‌هایی از استفاده‌ آن را مرور خواهیم کرد تا برای شما ملموس‌تر شود:

• برای اتصال پل‌ها به ستون‌ها
• ستون و خرپا (سازه‌های صلب از واحدهای مثلثی شکل)
• برای ساخت انواع در و پنجره
• برای استحکام در اسکلت گلخانه‌ها
• در سقف‌های شیشه‌ای و ساخت سازه‌های فلزی
• به عنوان قطعه در سقف‌های کاذب
• نماکاری خشک یا خشکه چینی
• به عنوان مهارکننده در ساختمان‌ها
• صنعت سدسازی
• در گاردریل‌ها (کنار اتوبان، کنار پل و..)
• سقف‌های نورگذر
• برپایی زیرسازی‌های فلزی
• کلاف‌بندی دیوارهای بنایی (وال پست)

کاربردهای سپری گاها باعث می‌شود که آن را با نبشی اشتباه بگیرید برای آشنایی بیشتر با تفاوت‌های سپری و نبشی ‌می‌توانید از مقاله نبشی و سپری چه تفاوت‌هایی دارند؟ کمک بگیرید.

استفاده از سپری فلزی و آهنی در صنعت و ساختمان سازی

قبل از اینکه سپری همچون این روزها مرسوم شود، به صورت گسترده در صنعت و ساختمان سازی به اثبات رسید و از آن استفاده می‌شد، در ابتدای 1920 میلادی در ایالت ورمونت آمریکا برای تکمیل ساخت پل، به پروفیلی با توان باربری بالا همچون تیرآهن نیاز بود. اما طراحی سازه به گونه است که در صورت بهره گیری از تیرآهن فضای زیادی اشغال خواهد شد. به همین سبب پس از بررسی‌های صورت گرفته با بهره گیری از برش بر روی تیرآهن پروفیل تی شکل با نام سپری تهیه شد. از آن زمان مزایای بهره گیری از سپری در کارهای خود استفاده کردند، این مسئله به گونه ایی است که به لحاظ باربری سپری آهنی مانند تیرآهن و سایر مقاطغ عملکرد بسیا قابل توجهی دارد.

در این مقاله سعی کردیم تا شما را با سپری بیشتر آشنا کنیم و انواع مختلف آن را بهتر بشناسید. همچنین از جدول وزن و استانداردهای مربوط به این مقطع هم سخن گفتیم. در ایران نیز تولید آن در کارخانجات مختلفی صورت می‌گیرد و یکی از مقاطعی است که در سال‌های اخیر برای استحکام بیشتر ساختمان‌ها، مورد توجه قرار گرفته است. امیدواریم که این مطلب، موجب آشنایی بیشتر شما با این قطعه شده باشد. حتما نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.