پنج نکته مهم در مورد توری استنلس استیل

مش سیم یا توری استنلس استیل (Stainless Steel)، که مختصرا به توری استیل هم شهرت دارد، از شبکه‌سازی سیم آلیاژ فولاد ضد‌ زنگ تهیه می‌شود. به عنوان یکی از انواع توری فلزی پرکاربرد و جذاب به علت داشتن خواص متمایزی همچون مقاومت در برابر خوردگی و تنوع بالای آن در صنایع متفاوت شناخته شده است. 
فولاد زنگ نزن یا همان استنلس استیل آلیاژ پایه آهنی است که خاصیت ضدزنگ بودن خود را از یک لایه اکسید کروم گرفته؛ این ماده علاوه بر حداقل ۱۱ درصد کروم، از مولیبدن و نیکل در گریدهای مختلف خود برخوردار است که بر بهبود خواص مکانیکی دیگر آن از جمله مقاومت در برابر حرارت نیز، تاثیر دارد. در نتیجه خواص متنوع آن، فولاد زنگ نزن به اشکال مختلفی همچون لوله و توری در صنایع مختلف کاربرد دارد، که در این مقاله منحصرا بیشتر در مورد توری استنلس استیل بحث خواهیم کرد. 

راهنمای خرید ورق استیل

توری استنلس استیل به خاطر خواصی همچون مقاومت به خوردگی، انعطاف پذیری و استحکام در برابر حرارت، با بافت‌ها و اندازه‌های چشمی مختلف در صنایع متنوع عمدتا به عنوان فیلتر یا محافظ و حتی تقویت کننده در کامپوزیت استفاده می‌شود.

 

شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با نحوه خریداری این محصول به مقاله راهنمای خرید ورق استیل مراجعه کنید.

خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی توری استنلس استیل چیست؟

بسته به طراحی توری، نوع و درصد مواد به کار رفته، خواص انواع توری استیل متفاوت است که این مسئله تعیین‌کننده قیمت توری استنلس استیل نیز می‌باشد، از مهم‌ترین خواص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاومت در برابر خوردگی بر اثر عوامل شیمیایی همچون کلر، انواع حلال‌ها، آب و محیط اسیدی و قلیایی (علت آن وجود عناصری همچون کروم، نیکل و مولیبدن است.)
• انعطاف‌پذیری
• با دوام در برابر سرما، گرما و پوسته نشدن در دماهای بالا
• جوش‌پذیری
• غیرمغناطیسی یا به اصطلاح نگیر بودن در حالت آنیل کردن (به هنگام بافتن به علت کار سرد اندکی مغناطیسی می‌شود.)
• مقاوم در برابر سایش
• مقاوم در برابر تغییر رنگ
• خاصیت آنتی باکتریال، به علت وجود مس در ترکیبات خود
• طول عمر بالا
• اندازه‌های دقیق ابعاد
• تطبیق‌پذیری
• تمیز‌شوندگی راحت
• ساخت‌وساز محکم
• قابلیت برش راحت
• مقاومت کم در برابر بارهای باد

توری استنلس استیل چگونه تولید می‌شود؟

دو روش برای ساخت توری استنلس استیل وجود دارد که در ظاهر و کاربرد آن موثر است؛ با توجه به اینکه توری به دو صورت بافتن سیم استیل و جوش دادن تهیه و ارائه می‌گردد، پس برای ساخت توری بافته‌شده ابتدا ماده اولیه توری که همان لوله استیل است، در داخل قالب‌های اکستروژن قرار می‌گیرد و سپس با فشرده‌سازی سیم‌های نازک با قطر مورد‌نظر خارج می‌شود، در ادامه آن‌ها را دور قرقره‌های مخصوص می‌پیچند تا بعد با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، صاف و به طول دلخواه برش داده شود.

 در مرحله بعد سیم‌های برش داده‌شده با طول بلند و مناسب را همانند فرآیند پارچه‌بافی روی تسمه‌ای که دو سر آن غلطک قرار دارد سوار می‌کنند و بعد شاتل طراحی‌شده، سیم را مخالف جهت سیم‌های سوار شده به صورت متدوام و با حرکت تسمه زیر ‌و ‌رو می‌بافد؛ البته این بافت ساده است و می‌توان از الگوهای دیگر برای بافتن استفاده کرد. برای ساخت توری یا مش سیمی جوش داده شده سیم‌های نازک تهیه شده به صورت موازی در دو جهت عمود بر هم روی دستگاه قرار می‌گیرند؛ سپس قسمت جوش دستگاه از بالا در فاصله‌های موازی از طریق عایق الکتریکی نواحی اتصال دو سیم عمود بر هم را چسبانده و فیوز می‌کند و در انتها این توری بدون خراب شدن به جلو حرکت کرده و این کار ادامه پیدا ‌می‌کند.

باید توجه داشت که در کنار انتخاب ماده و تولید آن، اندازه توری استیل فاکتور مهمی برای کاربردهایی است که در مورد آن‌ها صحبت خواهد شد؛ معیار اندازه‌گیری توری استیل به عنوان یکی پرکاربردترین انواع توری بر اساس ضخامت سیم توری و چشمه است و واحد چشمه مش است که عموما برحسب میلی‌متر نمایش داده می‌شود و در قیمت توری اثر دارد. جدول زیر مش بندی و مشخصات توری استیل را نشان می‌دهد:

بررسی انواع توری استنلس استیل براساس طراحی بافت

• بافت ساده (plain weave): به بافت تافته نیز مشهور است، تارها به ترتیب یکی‌ در میان زیر و روی پود قرار می‌گیرند و برای تارهای بعدی که در فاصله های یکسان از هم قرار می‌گیرند، مجددا ترتیب شروع زیر و رو بودن یکی‌درمیان برابر است و به علت تراکم بین ایجاد شده، افتادگی کمی دارد.

• بافت توییل (twill weave): به بافت کجراه نیز معروف است، در این نوع بافت، بر‌اثر جلورفتن سیم‌های تار با ترتیب خاص، راه‌راه‌های اریبی دیده‌ می‌شود و برای ساختن کامپوزیت‌های با تقویت‌کننده توری استنلس استیل مناسب‌تر است.

• بافت ساده هلندی (plain Dutch weave): همان بافت ساده که فقط قطر سیم و اندازه مش در آن تغییر کرده است.
   
• بافت توییل هلندی (twill Dutch weave): همانند بافت کجراه است و فقط مثل مورد قبلی قطر سیم و اندازه‎ مش متفاوت است.

• بافت هلندی معکوس (reversed Dutch weave): همانند بافت استاندارد هلندی است با این تفاوت که سیم تارها ضخیم‌تر و تعداد سیم‌های پود کم‌تر است.

 بررسی انواع توری ضد زنگ استیل بر اساس کاربرد و خواص

• توری استیل ۳۰۴: پارچه سیم استیل گرید ۳۰۴ از آلیاژ ضد‌زنگ پایه با ترکیب ۱۸‌ درصد کروم، ۸‌ درصد نیکل تشکیل شده، نقطه ذوب آن ۱۴۳۰ درجه سانتی‌گراد است اما می‌توان تا دمای ۷۹۰‌ درجه سانتی‌گراد برای خدمات متداوم و تا دمای ۹۰۰‌‌‌ درجه سانتی‌گراد برای خدمات میانی استفاده‌کرد. این توری از پرمصرف‌ترین محصولات و به صرفه‌تر از سایرتوری‌های استیل است و مقاومت به خوردگی بالایی دارد؛ اگرچه به اندازه گرید ۳۱۶ نیست. از دیگر ویژگی‎‌های برازنده برای این توری خاصیت جوش‌پذیری و غیرمنغناطیسی بودن است. بیشترین مصارف آن در صنعت برای فیلتراسیون و غربالگری جامدات و مایعات است.
   
• توری استیل ۳۱۶: توری استیل گرید ۳۱۶ از آلیاژ با ترکیب ۱۸‌‌ درصد کروم، ۱۰‌ درصد نیکل و دو درصد مولیبدن تشکیل شده که این ترکیب موجب مقاومت بالای این توری در برابر محیط اسیدی و آب ‌دریا (به علت وجود مولیبدن) و نمک آن می‌شود. نقطه ذوب آن ۱۳۷۵‌، بیشینه دما برای مصارف خدمات متدوام ۸۵۰ و برای خدمات میانی ۹۰۰ درجه‌سانتی‌گراد است. این توری نسبت به ۳۰۴ گران‌تر بوده و به علت استحکام بالا برای صنایع غذایی، دارویی و شیمیای مناسب می‌باشد و چون کربن کمی دارد توانایی بالای فرم‌دهی با عملیات حرارتی را نیز دارد. از دیگر ویژگی‌های آن استحکام بالا در برابر محیط قلیایی، اسیدی، فرسایش و کشش است.
   
• توری استیل نسوز: این دسته از توری استنلس استیل از گریدهای مختلف استیل از جمله ۳۰۴، ۳۰۹s، ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۱۰s، ۳۱۴، ۳۱۶ و... ساخته می‌شود. گرید ۳۰۹s و ۳۰۹ که دارای کروم حداکثر ۲۲ درصد، نیکل حداکثر ۱۲ درصد می‌باشند و تنها فرق آن‌ها در درصد کربن است که در s۳۰۹ کمتر بوده و قابلیت تحمل دما تا هزار درجه سانتی‌گراد را دارند و به علت این ترکیب، دارای خاصیت بالای ضدخوردگی و تحمل شرایط حرارت بالا هستند. گرید ۳۱۰ و s۳۱۰ (حدکثر کروم ۲۴-۲۶ و نیکل ۱۹-۲۲ درصد که در s۳۱۰ کربن کمتر) که شرایط حرارت بالا (تا دمای ۱۲۰۰ درجه ‌سانتی‌گراد) و خوردگی را بهتر از ۳۰۴ تحمل می‌کنند. گرید ۳۱۴ دارای کروم ۲۳-۲۶ درصد و نیکل ۱۹-۲۲ است. عمده استفاده توری استنلس استیل نسوز به علت مقاومت در برابر حرارت و اکسایش در صنایع سرامیک‌سازی، کوره‌ها، گرم‌کننده‌ها و اجاق رستوران‌ها بیشتر کاربرد دارند.
   
• توری استیل ضد سایش: این توری از استیل با گریدهای پرکربن ساخته می‌شود، وجود کربن باعث جلوگیری از اصطکاک و ساییدگی در اثر برخورد با دیگر اجسام به‌خصوص هنگام سرندکاری اگر ماده سیلیس یا ماسه وجود داشته باشد، می‌شود و در نتیجه در صنعت سیمان بیشترین کاربرد را دارد.

مش سیم استنلس استیل کجاها استفاده می‌شود؟

با توجه به ویژگی‌های جالب توجه توری استنلس استیل این محصول در صنایع متفاوت کاربردهای متفاوت دارد؛ کارکرد آن به چهار دسته کلی تقسیم می‌شود:

• به عنوان وسیله کمک‌کننده در صنعت چاپ
  برای طراحی مدارهای الکتریکی، طراحی پارچه‌ها در صنعت نساجی و چاپ در صنایع چینی سرامیک این توری کاربرد دارد.
• به عنوان فیلتر
  به علت خاصیت ضد‌زنگ بودن از توری استیل در صنایع پتروشیمی، هوافضا، حمل‌نقل، گرفتن ناخالصی‌هایی مثلا در روغن در صنعت غذایی و رنگ‌سازی استفاده فیلتری می‌شود.
• به عنوان محافظ
  در صنایع باغبانی،کشارزی و دامداری برای حفاظت از گیاهان، حشرات و حیوانات در صنعت معماری برای سقف‌ها، دیوارها، زیربناها، استخرها و تونل‌ها، پانل‌های خورشیدی، در صنعت تهیه غذا و اجاق‌گازهای گاز و صنعتی برای سرخ‌کردن و کباب‌کردن، تسمه نوارنقاله نقش محافظ را بازی می‌کند.
• سرند کردن
  توری فلزی با بافت‌های متفاوت که از مفتول استنلس استیل استفاده می‌شود با توجه به خاصیت ضدسایشی و ضدخوردگی‌ای که دارد برای سرند شن و ماسه کاربرد فراوان دارد.

کاربرد توری استنل استیل در کامپوزیت

یکی از کاربردهای ویژه توری زنگ نزن فولاد به عنوان تقویت‌کننده به طور مثال در کامپوزیت ‌با زمینه آلومینیومی است؛ توری استنلس استیل به علت ارزان بودن و خاصیت رطوبت‌پذیری با زمینه آلومینیوم با وجود استحکام کمتر، جایگزین خوبی برای فیبرهای سرامیکی تقویت‌کننده است و در صنایعی همچون اتومبیل، هوا و فضا و صنایع اسلحه‌سازی پیشرفته استفاده می‌شود. اگر دوست دارید بیشتر با توری‌های زنگ نزن آشنا شوید می‌توانید به صفحه فولاد زنگ نزن چیست مراجعه کنید

سخن پایانی

به طور کلی بررسی توری استیل در صنایع متفاوت، به علت اهمیت بالای آن به عنوان یک جسم تعیین‌کننده همراه با خواص گوناگون مورد‌توجه زیادی است؛ از جمله عوامل موثر در خرید توری با کارکردی مانند تسمه استنلس استیل، بررسی اندازه قطر مفتول و چشمه مش استیل است که به صورت دقیق طبق استاندارد ASTM تعیین و تولید می‌شود.

از دیگر عوامل مهم با توجه به کاربرد توری، آلیاژ به کاررفته و مقاومت شیمیایی و فیزیکی در آن است، مثلا مش استیل با گرید ۳۱۶ به علت مقاومت بالا در برابر خوردگی در محیط اسیدی و قلیایی انتخاب می‌شود و توری استیل نسوز در شرایط کاری در دمای بالا که این مسائل موجب افزایش یا کاهش قیمت توری استنلس استیل می‌شود.