مواد گداز آور چیست؟ کاربرد
مواد گداز آور، بعد از سنگ آهن و سوخت مهمترین ماده تشکیل دهنده بار کوره بلند می‌باشد. این مواد دو کار انجام می‌دهند:ذوب کردن ناخالصی‌های موجود در سنگ آهن که نقطه ذوب آنها بالاتر از درجه حرارت معمولی کوره است.بعضی از عناصر که همزمان با سنگ آهن احیا می‌شود یا در آهن حل و یا با آن ترکیب شده و جدا کردن آن ممکن نمی‌گردد، مواد گداز آور با این ناخالصی‌ها ، قبل از ترکیب با آهن ، ترکیب می‌گردند. نوع مواد گداز آور بستگی به ترکیب مواد متشکله بار کوره دارد.در صورتیکه سنگ آهن ، آهکی (قلیایی) باشد، ماده گداز آور باید اسیدی (مثل SiO2 سیلیس) باشد.در صورتیکه سنگ آهن ، سیلیسی (اسیدی) باشد، ماده گداز آور باید قلیایی (مثل سنگ آهک ، دولومیت و سنگهای فسفاته) باشد.در مواردیکه بخواهند سرباره خیلی سیال باشد، از مواد گدازآور خنثی از جمله فلوراسپار که دارای نقطه ذوب پایینی می‌باشند، استفاده می‌شود. در ادامه به صورت کامل به بررسی کامل کاربرد مواد گداز آور می پردازیم.
گدازآور یا کمک ذوب چیست؟
گدازآور یا کمک ذوب همچون سنگ آهن و سوخت از مواد اصلی تشکیل‌دهنده بار کوره بلند است. این مواد باعث ذوب شدن ناخالصی‌های موجود در سنگ آهنی می‌شود که نقطه ذوبشان بیشتر از درجه حرارت عادی کوره است. به عبارتی، گدازآور ماده‌ای است که با کانی‌های باطله یا گانگ در کانه‌ها در جریان ذوب، با ناخالصی‌ها یا سایر افزایه‌ها با هدف ایجاد سرباره‌ای جهت جداسازی از فلز ترکیب می‌شود. امتزاج‌ناپذیر بودن سرباره‌ها با مذاب فلزی و چگالی پایین آنها، موجبات جداسازی تمیز سرباره از فلز را در وضعیتی مناسب فراهم کرده است.
کاربرد گدازآور
ساخت انواع فولاد کربن‌دار از طریق احیا و ذوب مواد دارای آهن مانند کلوخه و گندله و همین‌طور گدازآورها در کوره‌های بلند با تصفیه آهن و قراضه مذاب در کوره‌ها توسط دمش اکسیژن انجام می‌گیرد. علاوه بر این، برخی از فولادهای ضد زنگ، فولادهای کربن‌دار، آلیاژهای مخصوص و آلیاژهای فرو در کوره‌های قوس الکتریکی تولید می‌شوند. آهک و سنگ آهک نیز به عنوان گدازآورهای عمده‌ای در روند ساخت آهن آلات و فولاد به کار گرفته می‌شوند؛ دولومیت و آهک دولومیت، آلومین، فلوریت و سیلیس نیز مورد استفاده تولیدکنندگان قرار می‌گیرند. ضمن اینکه، کوره‌های ریخته‌گری هم از سنگ آهک و دولومیت استفاده می‌کنند. آهک و سنگ آهک به عنوان نوعی گدازآور در متالورژی غیر فرو نیز کارایی دارند.
